X U 2607/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Katowicach z 2015-06-19
Sygn. akt: X U 2607/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 maja 2015 roku
Sąd Okręgowy – Sąd Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach Wydział X
w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Anna Petri |
Protokolant: |
Magdalena Stachurska |
po rozpoznaniu w dniu 27 maja 2015 roku w Katowicach
odwołania A. K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.
z dnia 29 września 2014 roku Nr: (...)
o podleganie ubezpieczeniu społecznemu
zmienia zaskarżoną decyzję stwierdzając, że począwszy od (...). ubezpieczona podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej
działalności gospodarczej
SSO Anna Petri
sygn. akt X U 2607/14
UZASADNIENIE
Ubezpieczona A. K. wniosła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 29 września 2015r. stwierdzającej, że jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu począwszy od dnia 30 maja 2014r. Odwołująca domagała się zmiany zaskarżonej decyzji i uznania, iż podlega tym ubezpieczeniom. Podniosła, iż organ rentowy niesłusznie kwestionuje realizowanie przez nią czynności przygotowawczych zmierzających do podjęcia działalności gospodarczej, którą obecnie stale wykonuje (k. 2-8).
Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od ubezpieczonej na jego rzecz kosztów postępowania wskazując, iż pomimo wpisu w ewidencji działalności gospodarczej ubezpieczona nie rozpoczęła jeszcze jej prowadzenia, nie przyjmuje klientów, nie wykazuje przychodu i oczekuje na wydanie pozwolenia na użytkowanie lokalu. Swym działaniem pragnęła tylko stworzyć pozory prowadzenia działalności gospodarczej w celu uzyskania zasiłku macierzyńskiego w wysokości ustalonej w oparciu o maksymalną podstawę wymiaru składek (k. 23).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Ubezpieczona od 2007r. ma tytuł magistra filologii polskiej, a od 2011r. - licencjat z filologii angielskiej. W okresie od 27 października 2008r. do 19 czerwca 2009r. ubezpieczona była zatrudniona na 10/18 etatu w Publicznym Gimnazjum nr (...) w P. jako nauczyciel języka polskiego. Od 13 lutego 2012r. do 29 czerwca 2012r. pracowała na 1/22, 14/18 i 15/18 etatu w Szkole Podstawowej nr (...) w P. na stanowisku nauczyciela. Od 14 maja 2012r. do 29 czerwca 2012r. pozostawała w zatrudnieniu na 10/18 i 1/25 etatu jako nauczyciel języka angielskiego w Zespole Szkolno – Przedszkolnym w Ł.. Od 1 września 2012r. do 28 czerwca 2013r. pracowała tam nadal na 9/18 i 1/22 etatu. Równocześnie od 1 września 2012r. do 28 czerwca 2013r. była zatrudniona w Publicznym Gimnazjum nr (...) w P. na pełnym etacie, a następnie na 11/18 i 17/18 etatu. W okresie od września 2013r. do 29 maja 2014r. ubezpieczona była zarejestrowana jako bezrobotna. W dniu 24 stycznia 2014r. ukończyła kurs ABC prowadzenia firmy (kopie dyplomów, świadectwa pracy i zaświadczenia o ukończeniu kursu w aktach ZUS, przesłuchanie ubezpieczonej – k. 147).
Dnia 5 marca 2014r. teść ubezpieczonej – K. K. (1) złożył wniosek do Prezydenta Miasta B. o ustalenie warunków zabudowy i zmianę sposobu użytkowania części jego budynku – pomieszczeń handlowych na pomieszczania usługowo – handlowe: studio modelowania sylwetki w odniesieniu do nie wykorzystywanego od dawna lokalu przy ul. (...) w B.. Dnia 15 marca 2014r. ubezpieczona zawarła ze swym teściem umowę użyczenia tego lokalu na czas określony do 31 grudnia 2016r. Przewidziano nią przekazanie jej w bezpłatne używanie trzech pomieszczeń o łącznej powierzchni 139 m 2 na potrzeby studia relaksu i modelowania sylwetki. Teść ubezpieczonej jako właściciel lokalu załatwiał wszelkie formalności związane z oddaniem go do użytkowania, a ubezpieczona udzielała mu niezbędnych wyjaśnień związanych z profilem planowanej działalności. Natomiast mąż i ojciec ubezpieczonej w ramach pomocy rodzinnej rozpoczęli w lutym bądź marcu 2014r. prace remontowe w lokalu. Mąż pracował w nim prawie codziennie po pracy od 16 00 do 20 00, a ojciec ubezpieczonej pomagał mu głównie w soboty. Dlatego nie było potrzeby korzystania z pomocy firmy zewnętrznej. Dnia 18 czerwca 2014r. wydana została wnioskowana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu (wniosek i decyzja oraz umowa użyczenia lokalu w aktach ZUS, przesłuchanie ubezpieczonej – k. 147).
Ubezpieczona pozostaje w związku małżeńskim od 2009r. Od kilku lat starała się o dziecko. O ciąży dowiedziała się po zakwalifikowaniu jej do projektu unijnego. Przechodziła ją bardzo dobrze. Dlatego też nie korzystała w ciąży ze zwolnienia lekarskiego. Podczas wizyty lekarskiej w dniu 21 maja 2014r. czuła się dobrze i nie zgłaszała żadnych dolegliwości z wyjątkiem bólu kręgosłupa lędźwiowego. W czasie wizyty w dniu 11 czerwca 2015r. odnotowano, iż ból ten ustąpił po tygodniu po zastosowaniu plastrów. Podczas kolejnych wizyt 25 czerwca 2014r. i 17 lipca 2014r. też odnotowano jej dobre samopoczucie. Dziecko urodziła dnia 30 lipca 2014r. (dokumentacja lekarska ubezpieczonej – k. 29-41, przesłuchanie ubezpieczonej – k. 147).
Dnia 30 maja 2014r. ubezpieczona złożyła wniosek o dokonanie wpisu potwierdzającego rozpoczęcie prowadzenia od tego dnia działalności gospodarczej o charakterze usługowym związanym z poprawą kondycji fizycznej. Nie rozpoczęła wcześniej działalności, ponieważ zakładała, że skorzysta z unijnych dotacji, do czego niezbędny był biznes plan, indywidualny plan działania, szkolenie odbyte w styczniu 2014r. i harmonogram rzeczowo - finansowy. Wymagało to przejścia przez kolejne etapy kwalifikacyjne. Dokumenty miały być złożone do 18 marca 2014r. i ubezpieczona dochowała tego terminu. Zakładała przy tym, że warunkiem otrzymania dotacji unijnej jest rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej do 31 maja 2014r. Tymczasem wbrew swym założeniom nie otrzymała dotacji na prowadzenie działalności właśnie z uwagi na rozpoczęcie jej prowadzenia i utratę statusu bezrobotnej. Dopiero dnia 14 lipca 2014r. uzyskała odmowną decyzję Wojewódzkiego Urzędu Pracy dotyczącą dofinansowania unijnego. Ubezpieczona zakładała, że zarówno formalności, jak i remont zakończą się w ciągu dwóch miesięcy. Tymczasem faktyczne i prawne możliwości przyjmowania klientów były dopiero od połowy grudnia 2014r., kiedy wydano już pozwolenie na użytkowanie lokalu i w związku z ukończeniem remontu umieszczono w nim urządzenia. Oczekiwanie na pozytywną decyzję Urzędu Miasta w tym zakresie wydłużyła konieczność uzasadniania braku potrzeby wybudowania windy do znajdującego się na II piętrze lokalu z uwagi na jego charakter (wypis z ewidencji działalności gospodarczej, indywidualny plan działania, biznes plan i wniosek o dofinansowanie w aktach ZUS, przesłuchanie ubezpieczonej – k. 147).
Dnia 30 maja 2014r. ubezpieczona złożyła również dokument zgłoszeniowy ZUS ZUA z podaniem od tej daty powstania obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Deklaracje rozliczeniowe ZUS DRA wskazywały podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości 604,20 zł za maj 2014r., 9.365 zł za czerwiec 2014r., 504 zł za lipiec i sierpień 2014r. Ubezpieczona regulowała składki z oszczędności. Ich wysokość wynikała z sugestii księgowej wskazującej na zapewnienie jej dzięki temu wyższych świadczeń (okoliczności przyznane przez organ rentowy – k. 111, dokumenty zgłoszeniowe i deklaracje rozliczeniowe w aktach ZUS, przesłuchanie ubezpieczonej – k. 147).
W ramach przygotowania do rozpoczęcia prowadzenia działalności od 30 maja 2014r. do dnia porodu ubezpieczona kilka razy w tygodniu przeciętnie po 1,5 godziny nadzorowała prace remontowe i udzielała wskazówek co do aranżacji lokalu. Sama poszukiwała do tego inspiracji zapoznając się z innymi tego typu lokalami, co zajmowało jej do 2 godzin dziennie. Ponadto przez 2-3 razy w tygodniu po około 3 godziny wyszukiwała materiałów wykończeniowych, urządzeń i kasy fiskalnej. Od czerwca 2014r. wraz z mężem kupowała w CARD, Castoramie oraz przez internet materiały budowlane do wykończenia lokalu. Do tego czasu korzystano bowiem z posiadanych już materiałów. Do dnia porodu 30 lipca 2014r. wysyłała też zapytania ofertowe do firm sprzedających drzwi do łazienki, umawiała się z firmami produkującymi żaluzje, projektowała i zamawiała wizytówki, kalendarze i ulotki dotyczące jej działalności, przygotowała stronę internetową działającą od tego czasu i opracowała strategię marketingową (dokumentacja fotograficzna sprzed i po remoncie – k. 124-143, przykładowe ulotki reklamowe i wizytówki z salonu ubezpieczonej – k. 109, przesłuchanie ubezpieczonej – k. 147).
W czerwcu 2014r. ubezpieczona założyła konto firmowe. Dnia 2 czerwca 2014r. zawarła na czas nieokreślony umowę o prowadzenie ksiąg rachunkowych z K. W. i M. K. – (...) spółki cywilnej w P.. Na jej podstawie powierzyła biuru prowadzenie swej księgi przychodów i rozchodów. Z tytułu tej umowy płaciła zleceniobiorcy wynagrodzenie w wysokości 70 zł miesięcznie wraz z podatkiem vat (umowa w aktach organu rentowego, podatkowa księga przychodów i rozchodów – k. 68-75).
Po porodzie ubezpieczona wykonuje dotychczasowe obowiązki w mniejszym zakresie, ponieważ korzysta z urlopu macierzyńskiego i karmi jeszcze piersią. W opiece nad dzieckiem pomaga jej mama zamieszkała w P.. Od końca sierpnia 2014r. ubezpieczona kontynuowała poszukiwanie materiałów budowlanych w internecie i przeciętnie raz w tygodniu jeździła nadzorować prace budowlane, które trwały do połowy grudnia 2014r. Potem dokupowała jeszcze tylko dodatkowy sprzęt do aranżacji pomieszczeń. W dniu 29 października 2014r. zawiadomiła Naczelnika Urzędu Skarbowego w B. o zainstalowaniu kasy rejestrującej w miejscu prowadzonej działalności gospodarczej. Z końcem września 2014r. złożyła projekt niezbędny do wydania pozwolenia na użytkowanie lokalu, które uzyskała w grudniu 2014r. Wtedy zakończyło się załatwienia formalności związanych z podjęciem działalności. Od końca 2014r. ubezpieczona rozdawała ulotki zachęcające do korzystania z jej lokalu (zawiadomienie – k. 76, przesłuchanie ubezpieczonej – k. 147).
Od grudnia 2014r. w lokalu jest 5 urządzeń. Od tego czasu ubezpieczona udostępniała lokal wyłącznie w ramach akcji promocyjnej po umówieniu się z klientami na bezpłatne wizyty. Od stycznia 2015r. lokal jest czynny od 16 00 do 19 00. Odtąd ubezpieczona miała pierwszych odpłatnych klientów. Początkowo opłacali oni pojedyncze wejścia, a obecnie wykupują także karnety. Zastosowane urządzenia nie wymagają pomocy trenera, a jedynie technicznych wskazówek dotyczących ich obsługi, których ubezpieczona udziela sama. Dlatego nie zatrudnia żadnego pracownika i sama nie podejmuje nigdzie zatrudnienia. Zapotrzebowanie klientów na usługi ubezpieczonej rośnie. Od lutego do kwietnia 2012r. wysokość przychodów ubezpieczonej wynosiła od 200-300 zł, a w maju 2015r. - około 1.000zł. Dotąd osiąga stratę z tej działalności. Od 2015r. ma profil na Facebooku (przesłuchanie ubezpieczonej – k. 147).
W związku z prowadzoną działalnością, która nie została zawieszona, ubezpieczona stale terminowo opłaca pełne składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zakłada, że dalej będzie ją realizowała. Organ rentowy nie wypłacił ubezpieczonej zasiłku macierzyńskiego. W 2014r. ubezpieczona osiągnęła stratę w wysokości 34.914,71 zł. Wynikała ona z kosztów poniesionych na zakup wszelkich materiałów do remontu, paliwa, usługi księgowe, opłaty za prąd i wodę oraz składki. W kolejnych miesiącach wysokość tych kosztów wynosiła: w dniu 30 maja 2014r. – 0 zł, w czerwcu 2014r. – 16.725,26 zł, w lipcu 2014r. – 19.270,70 zł, w sierpniu 2014r. – 19.537,37 zł, we wrześniu 2014r. – 26.362,34 zł, w październiku 2014r. – 28.723,52 zł, w listopadzie 2014r. – 29.478,80 zł, w grudniu 2014r. – 34.914,71 zł, w styczniu 2015r. – 696,18 zł (rozliczenia podatkowe ubezpieczonej – k. 44-67, faktury za zakup materiałów budowlanych – k. 77-108, przesłuchanie ubezpieczonej – k. 147).
Istotę sporu stanowi ustalenie czy po 30 maja 2014r. ubezpieczona podlega ubezpieczeniom w związku z prowadzeniem przez nią pozarolniczej działalności gospodarczej.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015r., poz. 121 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą systemową w związku z art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą: od dnia rozpoczęcia jej wykonywania do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie tej działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w którym to osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlegają tym ubezpieczeniom. W myśl art. 14 ust. 1a ustawy systemowej objęcie dobrowolne ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony.
Ubezpieczona złożyła wniosek o objęcie jej ubezpieczeniem od dnia 30 maja 2014r., kiedy to jej działalność została wpisana do ewidencji działalności gospodarczej. Wpis taki niewątpliwie ma charakter deklaratoryjny i stanowi warunek podjęcia takiej działalności. Jego istnienie nie przesądza tym samym o faktycznym prowadzeniu tej działalności, ale prowadzi do domniemania prawnego (art. 234 k.p.c.), według którego osoba wpisana do ewidencji jest traktowana jako prowadząca działalność gospodarczą. Organ rentowy nie obalił tego domniemania.
Zgodnie ze stanowiskiem Sąd Najwyższego wyrażonym w uzasadnieniu wyroku z dnia 21 maja 2008r. (III UK 112/07; niepubl.) podleganie ubezpieczeniu społecznemu wynika z faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej. W myśl art. 2 ust. ustawy z dnia 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity: Dz. U. z 2013r., poz. 679 z późn. zm.), do której odsyła art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy systemowej działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Realizowanie tej działalności w sposób zorganizowany i ciągły jest nieodzownym atrybutem działalności gospodarczej. Taką właściwość definiującą powinna zatem posiadać „osoba prowadząca działalność gospodarczą”, by podlegać ubezpieczeniom. Taki sam pogląd wyraził Sąd Apelacyjny w Białymstoku w uzasadnieniu wyroku z dnia 12 kwietnia 2005r. (III AUa 193/05; niepublikowany), z którego wynika, iż prowadzenie działalności gospodarczej występuje w okresie jej faktycznego wykonywania, jak i wykonywania innych czynności związanych z tą działalnością. Istota działalności gospodarczej polega bowiem na tym, że jest ona prowadzona w sposób ciągły i zorganizowany.
Jak wyjaśnił przy tym Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 21 czerwca 2001r. (II UKN 428/00; OSNP 2003 nr 6, poz. 158) rozpoczęcie działalności gospodarczej polega na podjęciu w celu zarobkowym działań określonych we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub koncesji. Obejmuje ono przy tym nie tylko faktyczne wykonywanie czynności należących do zakresu tej działalności, lecz także czynności przygotowawcze zmierzające do zaistnienia takich czynności gospodarczych. Stąd też prowadzenie działalności gospodarczej występuje nie tylko w okresach faktycznego wykonywania usług, ale również w okresach wykonywania innych czynności związanych z działalnością - takich jak poszukiwanie nowych klientów, zamieszczanie ogłoszeń w prasie, załatwianie spraw urzędowych. Wszystkie te czynności pozostają tymczasem w ścisłym związku z działalnością usługową, bowiem zmierzają do stworzenia właściwych warunków do jej wykonywania (tak wyrok SA w Białymstoku z dnia 17 grudnia 2003r., III AUa 1531/03, OSA w B. 2004 nr 1, s. 51). W wyroku z dnia 25 listopada 2005r. (I UK 80/05; OSNP 2006/19-20/309) Sąd Najwyższy wskazał, iż w ocenie, czy zostały podjęte czynności zmierzające bezpośrednio do rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, o jakich mowa w art. 13 pkt 4 ustawy systemowej, należy uwzględniać wszelkie okoliczności sprawy, w tym także zamiar osoby prowadzącej działalność gospodarczą.
W wyroku z dnia 7 maja 2013r. (I UK 12/13; LEX nr 1331260) Sąd Najwyższy podkreślił, iż faktyczne niewykonywanie działalności gospodarczej w okresie oczekiwania na kolejne zamówienie lub w czasie poszukiwania takiego zamówienia, nie oznacza zaprzestania prowadzenia takiej działalności i nie powoduje uchylenia obowiązku ubezpieczenia społecznego. Nie jest to bowiem przerwa w prowadzeniu działalności gospodarczej równoznaczna z jej okresowym zaprzestaniem. Istotą działalności gospodarczej jest jej prowadzenie w sposób ciągły i zorganizowany, na własny rachunek i ryzyko przedsiębiorcy. Działalność taka nie może mieć charakteru przypadkowego, a zatem nieuprawnione jest twierdzenie, że wykonywana jest wyłącznie wówczas, gdy przedsiębiorca świadczy konkretną usługę. Prowadzenie działalności gospodarczej polega bowiem tak na stworzeniu odpowiednich warunków do jej wykonywania, składaniu ofert, oczekiwaniu na zamówienie, jak i na faktycznym wykonywaniu zleconej pracy.
Jak wynika przy tym z uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 1 kwietnia 2014r. (III AUa 1611/13) obowiązkowe podleganie ubezpieczeniom społecznym osób prowadzących działalność pozarolniczą realizuje się z chwilą faktycznego podjęcia czynności objętych zakresem prowadzonej działalności, jak też czynności zmierzających do uaktywnienia (reaktywowania) zamierzonych działań gospodarczych (w tym uzyskania wymaganych decyzji administracyjnych). Zarówno czynności polegające na remoncie i wyposażeniu lokalu, opracowaniu strategii marketingowej, ulotek i wizytówek, jak i pozyskaniu decyzji administracyjnych pozwalających na prowadzenie w nim działalności usługowej były ściśle związane z tą działalnością. Miały one charakter zorganizowany i ciągły, nastawiony docelowo na osiągnięcie dochodu z tego tytułu.
Zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci wpisu ubezpieczonej do ewidencji, zgłoszenia do ubezpieczeń, potwierdzenia założenia konta firmowego, powierzenia obsługi firmy biuru rachunkowemu, dowodów zakupu materiałów, decyzji o warunkach zabudowy, księgi rozchodów i przychodów, rozliczeń podatkowych, ulotek reklamowych i wizytówek, dokumentacji fotograficznej i przesłuchania ubezpieczonej nie pozostawia żadnych wątpliwości co do tego, iż od 30 maja 2014r. ubezpieczona podjęła w celu zarobkowym czynności przygotowawcze zmierzające wprost do prowadzenia usług związanych z poprawą kondycji fizycznej, o jakich mowa we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Bez nich rozpoczęcie prowadzenia tej działalności nie byłoby możliwe. Czynności te były przy tym bezpośrednio związane z planowanym rozpoczęciem tej działalności i zmierzały do stworzenia warunków jej wykonywania.
Zamiar faktycznego rozpoczęcia działalności gospodarczej ubezpieczona podjęła już kończąc w styczniu 2014r. kurs ABC własnej firmy. Przygotowała biznes plan, indywidualny plan działania i harmonogram rzeczowo – finansowy oraz złożyła wymagane dokumenty celem uzyskania dotacji unijnych na podjęcie działalności. Oczekując na decyzję w tym przedmiocie realizowała już czynności przygotowawcze mające na celu jak najszybsze przystąpienie do otwarcia studia fitness zwanego Fabryką (...). Zakładała przy tym, że zarówno związane z tym formalności, jak i remont lokalu zakończą się w ciągu dwóch miesięcy tj. do dnia porodu, który miał miejsce 30 lipca 2014r. Czynności podejmowane przez nią do tego czasu stanowią przy tym istotę sporu. Po porodzie ubezpieczona korzysta bowiem z urlopu macierzyńskiego i nie jest zobligowana do prowadzenia działalności celem podlegania ubezpieczeniu.
Do tego czasu ubezpieczona podpisała w dniu 15 marca 2014r. umowę użyczenia lokalu przeznaczonego na prowadzenie jej działalności, koordynowała sprawy administracyjne związane z możliwością zmiany sposobu jego użytkowania, co doprowadziło do wydania dnia 18 czerwca 2014r. decyzji o warunkach zabudowy, podpisała dnia 2 czerwca 2014r. umowę o prowadzenie księgi rachunkowej i założyła konto firmowe, wyszukiwała materiałów budowlanych, wykończeniowych, urządzeń i kasy fiskalnej, dokonywała ich zakupów, projektowała wykończenie lokalu, nadzorowała prace remontowe udzielając wskazówek co do aranżacji lokalu, kierowała zapytania ofertowe do firm sprzedających drzwi, umawiała się z producentami żaluzji. Przed porodem zaprojektowała także i zamówiła wizytówki, kalendarze i ulotki dotyczące jej działalności, przygotowała stronę internetową działającą od tego czasu i opracowywała strategię marketingową. Odzwierciedleniem jej działań są koszty prowadzonej działalności, które sukcesywnie rosły w kolejnych miesiącach 2014r. począwszy od czerwca 2014r. Gdyby ubezpieczona nie podejmowała opisanych czynności przygotowawczych niezbędnych do przystosowania lokalu na potrzeby jej działalności usługowej, wówczas koszty te by nie powstały, ale też nie możliwe byłoby udostępnienie lokalu klientom, co ostatecznie miało miejsce od grudnia 2014r.
Skutkiem podejmowanych przez ubezpieczoną działań było kontynuowanie po porodzie czynności związanych z poszukiwaniem i zakupem materiałów wykończeniowych i urządzeń do ćwiczeń, nadzorowaniem prac budowlanych, zainstalowaniem kasy rejestrującej w miejscu prowadzonej działalności gospodarczej, rozprowadzeniem ulotek reklamowych i złożeniem projektu do wydania pozwolenie na użytkowanie lokalu, które uzyskała w grudniu 2014r. Od tego czasu pod względem formalnym i faktycznym możliwe było korzystanie z lokalu i ubezpieczona rozpoczęła przyjmowanie klientów, uzyskując z tego tytułu przychód od stycznia 2015r. W związku z prowadzoną działalnością ubezpieczona stale opłaca przy tym pełne składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Podkreślić przy tym należy, iż ciąża ubezpieczonej nie stanowiła żadnej przeszkody w podejmowaniu przez nią czynności przygotowawczych do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej. Jak wynika bowiem z jej dokumentacji lekarskiej ubezpieczona przechodziła ją bardzo dobrze. Stale odnotowywano jej dobre samopoczucie. Trwające przez kilka dni pod koniec maja 2014r. bóle kręgosłupa przeszły po zastosowaniu plastów tak, że w podczas wizyty lekarskiej dnia 11 czerwca 2014r. odnotowano już ich ustąpienie.
Jak przedstawiono powyższej podejmowanie przez ubezpieczoną przed porodem czynności przygotowawczych miało charakter zaplanowany już od końca 2013r. i konsekwentnie realizowany. Czynności te miały przy tym charakter ciągły i dobrze zorganizowany. Bez nich całkowicie niemożliwe byłoby rozpoczęcie działalności usługowej. Przyjmowanie klientów od końca 2014r. musiało być poprzedzone załatwieniem formalności urzędowych i odpowiednim przygotowaniem lokalu. Stąd charakter tych czynności świadczy o ich ścisłym związku z prowadzoną obecnie działalnością gospodarczą. Faktyczne wykonywanie przez ubezpieczoną opisanych czynności nie jest przy tym kwestionowane przez organ rentowy. Ich naturalną konsekwencją było zgłoszenie się ubezpieczonej do ubezpieczeń i opłacanie należnych składek. Gdyby ubezpieczona tego nie uczyniła postąpiłaby wbrew powołanym na wstępie wymogom prawnym.
Jak wynika przy tym z uchwały 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2010r. (II UZP 1/10; OSNP 2010/21-22/267) Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest uprawniony do kwestionowania kwoty zadeklarowanej przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność jako podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli mieści się ona w granicach określonych w art. 20 ust. 3 ustawy systemowej tzn. nie przekracza miesięcznie 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Skoro zatem podstawa wymiaru składek ubezpieczonej w spornym okresie mieściła się w tych granicach, przeto brak jakichkolwiek podstaw prawnych do jej kwestionowania w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Podkreślić w tym miejscu należy, iż w uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy podważa podstawę wymiaru składek ubezpieczonej podczas, gdy w jej sentencji postawiono dalej idący wniosek o nie podleganiu przez nią ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. W sytuacji wykazania przez ubezpieczoną faktycznego prowadzenia w spornym okresie pozarolniczej działalności gospodarczej, z uwagi na wchodzące w jej zakres czynności przygotowawcze, podstawa wymiaru jej składek nie ma żadnego znaczenia dla potwierdzenia podlegania przez nią obowiązkowo ubezpieczeniom z tego tytułu. Byłoby to teoretycznie dopuszczalne wyłącznie w przypadku, gdyby decyzja dotyczyła obniżenia podstawy wymiaru składek. Tymczasem w świetle powyższej uchwały w odniesieniu do osób prowadzących działalność gospodarczą to wykluczone. Organ rentowy nie miał zatem żadnych podstaw faktycznych ani prawnych do wydania zaskarżonej decyzji.
Prawnie ambiwalentna jest również okoliczność rozpoczęcia przez ubezpieczoną prowadzenia działalności gospodarczej po zajściu w ciążę tym bardziej, że nie korzystała ona z tego tytułu ze zwolnienia lekarskiego. Stan ciąży nie wyklucza bowiem takich działań w sytuacji, gdy działalność ta jest faktycznie prowadzona i nie ma charakteru fikcyjnego, jak to miało miejsce w niniejszej sprawie. Jej prowadzenie od 30 maja 2014r. stanowi zatem obowiązkowy tytuł podlegania ubezpieczeniom społecznym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Jak wskazał przy tym Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 stycznia 2014r. (I UK 235/13; LEX nr 1444493) podjęcie i prowadzenie działalności gospodarczej w 8 miesiącu ciąży nie stanowi przeszkody do podlegania ubezpieczeniom społecznym w aspekcie wykonywania jej w sposób ciągły (art. 2 ustawy z 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej). Zamiaru ciągłego prowadzenia działalności gospodarczej nie podważa przewidywanie jej zawieszenia ze względu na ciążę albo konieczność opieki nad dzieckiem.
Mając powyższe na względzie na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. w związku z art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych i art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy odwołanie ubezpieczonej należało uwzględnić zmieniając zaskarżoną decyzję i stwierdzając podleganie przez nią obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 30 maja 2014r.
SSO Anna Petri
ZARZąDZENIA:
1. odnotować;
2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS wraz z aktami ZUS;
3. kalendarz 14 dni lub z wpływem.
K. dnia 15 czerwca 2015r.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację: Anna Petri
Data wytworzenia informacji: