Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Katowicach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 października 2024 roku

Sąd Okręgowy w Katowicach w XVI Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Justyna Magner-Szweda

Protokolant: Michalina Hupka

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2024 roku w Katowicach sprawy

K. L.

córki S. i E.

urodzonej w dniu (...) w B.

obwinionej o to, że:

I. w okresie od początku 2020 r. do 26.03.2020 r., działając w charakterze kluczowego biegłego rewidenta (dalej (...) lub (...)), wykonała w imieniu firmy (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w K. (nr wpisu na listę firm audytorskich (...)) badanie sprawozdania finansowego (...) S.A. z siedzibą w D. za okres od 01.01.2019r. do 31. 12.2019r., i sporządziła w dniu 26.03.2020 r. w K. sprawozdanie z tego badania zawierające opinię bez zastrzeżeń, naruszyła przepisy w ten sposób, że:

1) nie uznała ryzyka oszustwa związanego z ujmowaniem przychodów za ryzyko znaczące, co stanowi naruszenie § 27 KSB 240;

2)  nie uznała ryzyka oszustwa związanego z obejściem kontroli przez kierownictwo badanej jednostki za ryzyko znaczące, co stanowi naruszenie § 31 KSB 240;

3)  nie przeprowadziła dla ryzyk znaczących dotyczących obszarów: rzeczowe aktywa trwałe oraz przychody, testów wdrożenia kontroli wewnętrznej (ograniczając się jedynie do analizy zaprojektowania kontroli dla tych obszarów), co stanowi naruszenie § 12, 13 i 29 KSB 315(Z);

4)  nie udokumentowała uzasadnienia dla przyjętego odsetka w celu ustalenia istotności ogólnej, co stanowi naruszenie § 14 lit. a KSB 320;

5)  nie udokumentowała uzasadnienia dla przyjętego odsetka w celu ustalenia istotności wykonawczej, co stanowi naruszenie § 14 lit. c KSB 320;

6)  nie opracowała szczegółowego programu badania dla obszaru „P. (...)”, łączącego stwierdzenia z konkretnymi procedurami i rozłożeniem ich w czasie (program badania dla tego obszaru zaprojektowany w aplikacji K.nie został wdrożony), co utrudniło prześledzenie przebiegu badania tego istotnego obszaru sprawozdania finansowego, co stanowi naruszenie § 9 lit. b KSB 300, § 8 KSB 230 oraz art. 84 u.b.r.;

7)  nie przeprowadziła dla obszaru (...) testów skuteczności kontroli wewnętrznej (testów zgodności) w związku z przyjętym założeniem, że dla stwierdzeń: wystąpienia, kompletności, dokładności, klasyfikacji ryzyko kontroli jest średnie oraz dla stwierdzenia rozgraniczenia między okresami - niskie, co stanowi naruszenie § 8 lit. a w zw. z § 7 lit. a (ii) w zw. z § A10 KSB 330;

8)  nie określiła sposobu wyboru pozycji do testowania przy projektowaniu testów szczegółowych służących potwierdzeniu wiarygodności stwierdzenia współmierności (rozgraniczenia między okresami) przychodów, co stanowi naruszenie § 8 KSB 230, § 10 KSB 500 oraz art. 84 u.b.r.;

9)  ograniczyła badanie współmierności przychodów do miesiąca grudnia 2019 r., podczas gdy weryfikacja wiarygodności tego stwierdzenia powinna dotyczyć zarówno grudnia 2019 r., jak i miesięcy w kolejnym roku obrotowym następujących przed sporządzeniem sprawozdania z badania (procedura miała na celu identyfikację dowodów księgowych odnoszących się do 2019 r.), co stanowi naruszenie § 25 lit. b w zw. z § A129 lit. a pkt (iv) KSB 315(Z) oraz § 6 KSB 500;

10)  nie opracowała szczegółowego programu badania dla obszaru (...), łączącego stwierdzenia z konkretnymi procedurami i rozłożeniem ich w czasie (program badania dla tego obszaru zaprojektowany w aplikacji K.nie został wdrożony), co utrudniło prześledzenie przebiegu badania tego istotnego obszaru sprawozdania finansowego, co stanowi naruszenie § 9 lit. b KSB 300, § 8 KSB 230 oraz art. 84 u.b.r.;

11)  nie przeprowadziła dla obszaru (...) testów skuteczności kontroli wewnętrznej (testów zgodności) w związku z przyjętym założeniem, że dla stwierdzeń: istnienia, praw i obowiązków, kompletności, wyceny i przyporządkowania ryzyko kontroli jest średnie, co stanowi naruszenie § 8 lit. a w zw. z § 7 lit. a (ii) w zw. z § A10 KSB 330;

12)  nie określiła sposobu wyboru pozycji do testowania przy projektowaniu testów szczegółowych służących potwierdzeniu wiarygodności stwierdzeń dotyczących należności, co stanowi naruszenie § 8 KSB 230, § 10 KSB 500 oraz art. 84 u.b.r.;

13)  nie dokonała sumarycznego uzgodnienia kwot należności, które nie zostały potwierdzone przez kontrahentów i jednocześnie nie zostały zapłacone do dnia sporządzenia sprawozdania z badania oraz nie oceniła uprawdopodobnienia ich zapłaty (w tym skali ograniczenia badania), co stanowi naruszenie § 8 KSB 230, § 6 KSB 500 oraz art. 84 u.b.r.;

14)  nie opracowała szczegółowego programu badania dla obszaru (...), łączącego stwierdzenia z konkretnymi procedurami i rozłożeniem ich w czasie (program badania dla tego obszaru zaprojektowany w aplikacji K. nie został wdrożony), co utrudniło prześledzenie przebiegu badania tego istotnego obszaru sprawozdania finansowego, co stanowi naruszenie § 9 lit. b KSB 300,
§ 8 KSB 230 oraz art. 84 u.b.r.;

15)  nie przeprowadziła dla obszaru (...) testów skuteczności kontroli wewnętrznej (testów zgodności) w związku z przyjętym założeniem, że dla stwierdzeń: istnienia, praw i obowiązków, kompletności, wyceny i przyporządkowania ryzyko kontroli jest średnie, co stanowi naruszenie § 8 lit. a w zw. z § 7 lit. a (ii) w zw. z § A10 KSB 330;

16)  nie opracowała szczegółowego programu badania dla obszaru „(...)”, łączącego stwierdzenia z konkretnymi procedurami i rozłożeniem ich w czasie (program badania dla tego obszaru zaprojektowany w aplikacji K. nie został wdrożony), co utrudniło prześledzenie przebiegu badania tego istotnego obszaru sprawozdania finansowego co stanowi naruszenie § 9 lit. b KSB 300, § 8 KSB 230 oraz art. 84 u.b.r.;

17)  nie udokumentowała oceny pracy eksperta w odniesieniu do opinii w sprawie wyceny wartości udziałów jednostki zależnej, co stanowi naruszenie § 12 KSB 620;

18)  nie udokumentowała oceny pracy eksperta w odniesieniu do wyników analizy operatu szacunkowego nieruchomości inwestycyjnej o wartości 2 461 tys. zł, co stanowi naruszenie § 12 KSB 620;

19)  nie udokumentowała oceny pracy eksperta w odniesieniu do wyników analizy operatu szacunkowego nieruchomości inwestycyjnej o wartości 1 064 tys. zł, co stanowi naruszenie § 12 KSB 620;

20)  nie udokumentowała, w ramach badania zdarzeń późniejszych, oceny komentarzy ze strony akcjonariuszy i fachowców na specjalistycznych stronach internetowych dot. spółek giełdowych (np. www.gpw.pl; www.bankier.pl), w tym informacji o ewentualnych spadkach kursów akcji do dnia sprawozdania z badania lub ewentualnym podejrzeniu manipulacji kursami akcji mogącym mieć wpływ na opinię w dacie bliskiej sporządzenia sprawozdania z badania, co stanowi naruszenie § 6 i 7 KSB 560;

21)  nie uzyskała, w ramach badania zdarzeń późniejszych, oświadczeń od kancelarii prawnych na dzień bliski, ale nie późniejszy od daty sporządzenia sprawozdania z badania, dotyczących aktualizacji spraw spornych, co stanowi naruszenie § 6 i 7 KSB 560;

22)  nie zidentyfikowała na Oświadczeniu Zarządu dot. późniejszych zdarzeń brakującej daty złożenia podpisów, co uniemożliwia ocenę spełnienia wymogu złożenia tego oświadczenia w dacie zbliżonej, ale nie późniejszej niż data sporządzenia sprawozdania z badania, co stanowi naruszenie § 8 KSB 230, § 14 KSB 580 oraz art. 84 u.b.r.;

23)  nie udokumentowała w odniesieniu do kwestii kontynuacji działalności, oceny komentarzy ze strony akcjonariuszy i fachowców na specjalistycznych stronach internetowych dot. spółek giełdowych (np. www.gpw.pl; www.bankier.pl), w tym informacji o ewentualnych spadkach kursów akcji do dnia sprawozdania z badania lub ewentualnym podejrzeniu manipulacji kursami akcji mogącym mieć wpływ na opinię w dacie bliskiej sporządzenia sprawozdania z badania, co stanowi naruszenie § 11 i 14 KSB 570(Z);

24)  nie uzyskała oświadczeń od kancelarii prawnych na dzień bliski, ale nie późniejszy od daty sporządzenia sprawozdania z badania, dotyczących aktualizacji spraw spornych i w konsekwencji nie rozpatrzyła wpływu tej aktualizacji na kwestię kontynuacji działalności badanej jednostki, co stanowi naruszenie § 11 i 14 KSB 570(Z);

25)  nie zidentyfikowała na Oświadczeniu Zarządu dot. kontynuacji działalności badanej jednostki brakującej daty złożenia podpisów, co uniemożliwia ocenę spełnienia wymogu złożenia tego oświadczenia w dacie zbliżonej, ale nie późniejszej niż data sporządzenia sprawozdania z badania, co stanowi naruszenie § 8 KSB 230, § 14 KSB 580 oraz art. 84 u.b.r.;

- to jest o czyn z art. 139 ust. 2 pkt 1 u.b.r.

II. w okresie od początku 2020 r. do 26.03.2020 r., działając w charakterze (...) wykonała w imieniu firmy (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w K. (nr wpisu na listę firm audytorskich (...)) badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy (...) S.A. z siedzibą w D. za okres od 01.01.2019 r. do 31.12.2019 r., i sporządziła w dniu 26.03.2020 r. w K. sprawozdanie z tego badania zawierające opinię bez zastrzeżeń, naruszyła przepisy w ten sposób, że:

1)  nie zawarła we wstępnej procedurze analitycznej opisu algorytmu identyfikacji pozycji obarczonej ryzykiem. W szczególności nie zostały podane oczekiwane wielkości (związku lub zależności) lub dowolne inne (zbliżone) kryteria będące podstawą wnioskowania o obszarach obarczonych ryzykiem, co stanowi naruszenie § 8 KSB 230, art. 84 u.b.r. w zw. z § 6 lit.b KSB 315(Z) oraz w zw. z § A1 tiret 5 KSB 315(Z) oraz w zw. z § 7 KSB 520;

2)  nie udokumentowała wniosków dotyczących wyników przeprowadzenia wstępnej procedury analitycznej odnośnie występowania lub braku występowania obszarów obarczonych zwiększonym ryzykiem badania, co stanowi naruszenie § 8 KSB 230, art. 84 u.b.r. w zw. z § 6 lit.b KSB 315(Z);

3)  nie ustaliła, czy którekolwiek ze zidentyfikowanych ryzyk stanowi ryzyko znaczące, co stanowi naruszenie § 27 w zw. z § 25 KSB 315(Z);

4)  nie udokumentowała uzasadnienia dla przyjętego wzorca (przychody netto ze sprzedaży produktów towarów i materiałów) w celu ustalenia istotności ogólnej, co stanowi naruszenie § 14 lit. a KSB 320, § 10 w zw. z § A4 i A5 KSB 320, § 8 KSB 230 oraz art. 84 u.b.r.;

5)  nie udokumentowała uzasadnienia dla przyjętego odsetka do wyliczenia istotności ogólnej, co stanowi naruszenie § 14 lit. a KSB 320;

6)  nie udokumentowała uzasadnienia dla przyjętego odsetka do wyliczenia istotności wykonawczej, co stanowi naruszenie § 14 lit. c KSB 320;

7)  przyjęła istotność wykonawczą dla (...) na poziomie niższym od istotności wykonawczej

dla sprawozdania finansowego jednostki dominującej, co spowodowało, że dane wejściowe

przed konsolidacją mogły zawierać błędy powyżej istotności wykonawczej wyznaczonej dla

(...), co stanowi naruszenie § 21 lit. c KSB 600;

8)  nie udokumentowała weryfikacji danych wejściowych do konsolidacji w arkuszu

konsolidacyjnym, co stanowi naruszenie § 33 KSB 600;

9)  nie udokumentowała oceny prawidłowości wyłączeń konsolidacyjnych w arkuszu

konsolidacyjnym przekazanym przez jednostkę dominującą, co stanowi naruszenie § 34 KSB 600;

10)  nie udokumentowała oceny wpływu ewentualnych zdarzeń po dniu bilansowym na treść skonsolidowanego sprawozdania finansowego, co stanowi naruszenie § 38 KSB 600;

11)  nie udokumentowała zagadnień związanych z kontynuacją działalności grupy kapitałowej w odniesieniu do informacji uzyskanych od Zarządu, co stanowi naruszenie § 12-14 KSB 570(Z).

- to jest o czyn z art. 139 ust. 2 pkt 1 u.b.r.

1.  obwinioną K. L. uznaje za winną popełnienia I zarzucanego jej czynu, stanowiącego przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (t.j. Dz.U.2024.1035) i za to na mocy art. 159 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 159 ust. 5 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym wymierza obwinionej karę pieniężną w kwocie 5500 (pięć tysięcy pięćset) złotych;

2.  obwinioną K. L. uznaje za winną popełnienia II zarzucanego jej czynu, stanowiącego przewinienie dyscyplinarne z art. 139 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym i za to na mocy art. 159 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 159 ust. 5 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym wymierza obwinionej karę pieniężną w kwocie 4000 (cztery tysiące) złotych;

3.  na podstawie art. 162 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym orzeka karę łączną pieniężną w kwocie 9500 (dziewięć tysięcy pięćset) złotych;

4.  na podstawie art. 180 ust. 1a, 2 i 3 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym obciąża obwinioną K. L. zryczałtowanymi kosztami postępowania dyscyplinarnego w kwocie 2500 (dwa tysiące pięćset) złotych;

5.  na podstawie art. 159 ust. 8 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym stwierdza, że oba badania wymienione w pkt I i II wyroku nie spełniają wymogów art. 83 ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz art. 10 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2914 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, naruszając art. 84 w związku z art. 83 ust. 3 pkt 8 tej ustawy oraz art. 10 ust. 2 rozporządzenia 537/2014 w związku z art. 28 ust. 2 lit c (i) Dyrektywy 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 roku w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych.