Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XXIV GWo 676/23 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Katowicach z 2023-11-30

Sygn. akt XXIV GWo 676/23

POSTANOWIENIE

Dnia 30 listopada 2023 r.

Sąd Okręgowy w Katowicach XXIV Wydział Własności Intelektualnej

w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Mariusz Witkowski

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2023 roku na posiedzeniu niejawnym w Katowicach

sprawy z wniosku A. Z.

przy udziale (...) z siedzibą w W.

o zabezpieczenie roszczeń przed wytoczeniem powództwa dotyczących autorskich praw majątkowych, praw własności przemysłowej oraz zakazu nieuczciwej konkurencji

postanawia:

1)  oddalić wniosek;

2)  zasądzić od wnioskodawcy A. Z. na rzecz uczestnika(...) z siedzibą w W. kwotę 4097,00 zł (cztery tysiące dziewięćdziesiąt siedem złotych zero groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia Mariusz Witkowski

Sygn. akt XXIV GWo 676/23

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 30 listopada 2023 r.

Uprawniony A. Z. wniósł o udzielenie zabezpieczenia roszczeń Wnioskodawcy o:

1)  zaniechanie naruszeń autorskich praw majątkowych A. Z. do utworu wzornictwa przemysłowego w postaci kątownika meblowego o nazwie handlowej (...)”, składającego się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowaną plastikową nakładkę (maskownicę) kształtem odpowiadającą elementowi maskowanemu, mającej postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor:

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

(...)

poprzez zakazanie(...)– na czas trwania postępowania – oferowania, wprowadzania do obrotu, importowania, eksportowania, reklamowania oraz składowania w celu oferowania i wprowadzania do obrotu kątowników meblowych składających się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowanej plastikowej nakładki (maskownicy) kształtem odpowiadającej elementowi maskowanemu, mających postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor, posiadających oznaczenia handlowe na dzień złożenia niniejszego wniosku „Kątownik meblowy wspornik metalowy z regulacją”:

;

2)  zaniechanie naruszeń praw z rejestracji wzorów wspólnotowych A. Z. o nr (...)- (...) i (...)- (...), których przedmiotem są kątowniki meblowe, składające się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowaną plastikową nakładkę (maskownicę) kształtem odpowiadającą elementowi maskowanemu, mającej postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor:

(...)

wzór przemysłowy nr (...)- (...)

które to wzory znalazły odzwierciedlenie w produkowanych i sprzedawanych przez Wnioskodawcę kątownikach meblowych posiadających przestawioną poniżej postać wizualną:

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik(...)

Kątownik(...)

Kątownik(...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

poprzez zakazanie(...) – na czas trwania postępowania – oferowania, wprowadzania do obrotu, importowania, eksportowania oraz używania kątowników meblowych składających się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowanej plastikowej nakładki (maskownicy) kształtem odpowiadającej elementowi maskowanemu, mających postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor, posiadających oznaczenia handlowe na dzień złożenia niniejszego wniosku „Kątownik meblowy wspornik metalowy z regulacją”:

;

3)  zaniechanie czynów nieuczciwej konkurencji popełnionych na szkodę A. Z. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma (...) z siedzibą w R. w postaci pasożytniczego naśladowania produktu – utworu wzornictwa przemysłowego w postaci kątownika meblowego o nazwie handlowej „(...)”, składającego się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowaną plastikową nakładkę (maskownicę) kształtem odpowiadającą elementowi maskowanemu, mającej postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor:

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik(...)

poprzez zakazanie (...)– na czas trwania postępowania – oferowania, wprowadzania do obrotu, importowania, eksportowania, reklamowania kątowników meblowych składających się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowanej plastikowej nakładki (maskownicy) kształtem odpowiadającej elementowi maskowanemu, mających postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor, posiadających oznaczenia handlowe na dzień złożenia niniejszego wniosku „Kątownik meblowy wspornik metalowy z regulacją”:

;

4)  nakazanie (...).:

a) usunięcia skutków naruszenia autorskich praw majątkowych do utworu wzornictwa przemysłowego w postaci kątowników meblowych o nazwie handlowej „(...)” o cechach i wyglądzie wskazanych w pkt 1) powyżej;

b) zniszczenia będących własnością (...)bezprawnie wytworzonych i dystrybuowanych kątowników meblowych składających się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowanej plastikowej nakładki (maskownicy) kształtem odpowiadającej elementowi maskowanemu, mających postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor, posiadających oznaczenia handlowe na dzień złożenia niniejszego wniosku „Kątownik meblowy wspornik metalowy z regulacją”:

c) usunięcia skutków niedozwolonych działań, tj. czynów nieuczciwej konkurencji w postaci pasożytniczego naśladownictwa produktu – kątownika meblowego o nazwie handlowej „(...)”, składającego się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowaną plastikową nakładkę (maskownicę) kształtem odpowiadającą elementowi maskowanemu, mającej w poszczególnych odmianach postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor:

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik(...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

Kątownik (...)

realizowanych poprzez oferowanie i wprowadzanie do obrotu kątowników meblowych składających się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowanej plastikowej nakładki (maskownicy) kształtem odpowiadającej elementowi maskowanemu, mających postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor, posiadających oznaczenia handlowe na dzień złożenia niniejszego wniosku „Kątownik meblowy wspornik metalowy z regulacją”:

poprzez:

a)nakazanie zajęcia – na czas trwania postępowania - wszystkich produktów w postaci kątowników meblowych składających się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowanej plastikowej nakładki (maskownicy) kształtem odpowiadającej elementowi maskowanemu, mających postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor, posiadających oznaczenia handlowe na dzień złożenia niniejszego wniosku „Kątownik meblowy wspornik metalowy z regulacją”:

znajdujących się w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez (...)(ul. (...), (...)-(...) W.), hurtowniach, zakładach produkcyjnych i magazynach ww. podmiotu (m.in. ul. (...), (...)-(...) L.) oraz w innych miejscach ustalonych przez komornika w toku postępowania zabezpieczającego i oddanie ich pod dozór obowiązanego, komornika albo osoby trzeciej;

b) nakazanie (...)– na czas trwania postępowania – wycofania z obrotu, w szczególności od swoich dystrybutorów i partnerów handlowych, będących własnością obowiązanej produktów w postaci kątowników meblowych składających się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowanej plastikowej nakładki (maskownicy) kształtem odpowiadającej elementowi maskowanemu, mających postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor, posiadających oznaczenia handlowe na dzień złożenia niniejszego wniosku „Kątownik meblowy wspornik metalowy z regulacją”:

c) nakazanie zajęcia wszelkich materiałów handlowych lub reklamowych dotyczących kątowników meblowych składających się z dwóch zaoblonych na końcach ku górze i przetłoczonych podłużnie prostokątnych ramion łączących się pod kątem prostym, zawierających podłużne i/lub okrągłe otwory montażowe oraz zdejmowanej plastikowej nakładki (maskownicy) kształtem odpowiadającej elementowi maskowanemu, mających postać wizualną wskazaną poniżej, bez względu na kolor, posiadających oznaczenia handlowe na dzień złożenia niniejszego wniosku „Kątownik meblowy wspornik metalowy z regulacją”:

znajdujących się w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej przez (...) sp. z o.o. (ul. (...), (...)-(...) W.), hurtowniach, zakładach produkcyjnych i magazynach ww. podmiotu (m.in. ul. (...), (...)-(...) L.) oraz w innych miejscach ustalonych przez komornika w toku postępowania zabezpieczającego i oddanie ich pod dozór obowiązanego, komornika albo osoby trzeciej.

Ponadto uprawniony wniósł:

1)  na podstawie art. 756 2 w zw. z art. 1050 1 i 1051 1 k.p.c. o zagrożenie obowiązanemu (...) sp. z o.o. nakazaniem zapłaty kwoty 10.000 zł na rzecz Wnioskodawcy, za każdy dzień naruszenia obowiązków określonych w punktach 1-3 wniosku;

2)  na podstawie art. 733 k.p.c. o wyznaczenie przez tut. Sąd uprawnionemu 2-tygodniowego terminu na wniesienie pozwu w celu zaspokojenia roszczeń wskazanych w pkt 1-3 powyżej.

Obowiązana (...)z siedzibą we W. wniosła o oddalenie wniosku w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Uprawniony A. Z. począwszy od dnia 8 lipca 1991 r. prowadzi pod firmą ,,FIRMA (...) działalność gospodarczą w przeważającej części w zakresie sprzedaży hurtowej wyrobów metalowych oraz sprzętu i dodatkowego wyposażenia hydraulicznego i grzejnego. Uprawniony jest jedynym wspólnikiem i jednym z członków zarządu powstałej w dniu 25 listopada 2016 r. (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R..

Spółka ta prowadzi działalność gospodarczą w przeważającej części w zakresie sprzedaży hurtowej wyrobów metalowych oraz sprzętu i dodatkowego wyposażenia hydraulicznego i grzejnego (dane o uprawnionym w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c., dane o (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R. w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego - fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

Uprawnionemu przysługuje prawo z rejestracji wzoru wspólnotowego nr (...)- (...) dla produktów zaliczanych do klasy 08.09 klasyfikacji lokarneńskiej obejmującej elementy montażowe. Wzór ten ma następujący wygląd: i . Powyższy wzór zgłoszono do rejestracji i zarejestrowano dnia 21 lipca 2015 r. (dane o wzorze wspólnotowym nr (...)- (...) w rejestrze Urzędu Unii Europejskiej do spraw Własności Intelektualnej – fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

Na rzecz uprawnionego w dniu 21 kwietnia 2023 r. zarejestrowano wzór wspólnotowy nr (...)- (...) o wyglądzie: , , , i . Zakresem specjalizacji obejmuje on produkty zaliczane do klas 06.06, 08.08 i 08.09 klasyfikacji lokarneńskiej w postaci mocowań do mebli, części mebli i elementów wytłaczanych do montażu (dane o wzorze wspólnotowym nr (...)- (...) w rejestrze Urzędu Unii Europejskiej do spraw Własności Intelektualnej – fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

Uprawniony jest twórcą projektów serii kątownika meblowego o nazwie ,,(...)” i o wyglądzie:

(oświadczenie uprawnionego – k. 77-78).

Począwszy od dnia 2 lipca 2015 r. uprawniony dokonuje sprzedaży kątowników o wskazanym powyżej wyglądzie (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R., która następnie wprowadza je do obrotu i oferuje do sprzedaży, w tym za pośrednictwem strony internetowej o domenie (...)(wydruk strony o domenie (...)– k. 65-69, faktury VAT wystawione przez uprawnionego – k. 70-76, k. 101, k. 117, k. 119-121 i k. 134-135 faktury VAT wystawione przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w R. – k. 99-100, k. 102-116, k. 118, k. 122-133, k. 136-140).

Obowiązana (...) z siedzibą w K. począwszy od dnia 2 marca 2006 r. prowadzi działalność gospodarczą m. in. w zakresie produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych (dane o obowiązanej w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego - fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

Obowiązana najpóźniej w roku 2010 rozpoczęła wprowadzać do obrotu i oferować do sprzedaży kątowniki meblowe pt. ,,(...)” o wyglądzie: (katalog reklamowy obowiązanej na rok 2011 – k. 246-247, dokument ,,Określenie dopuszczalnej nośności zawieszki meblowej typ L” – k. 249, wydruk strony internetowej obowiązanej w systemie W. M. – k. 251-252).

Obowiązana od stycznia 2023 r. wprowadza do obrotu i oferuje do sprzedaży kątowniki o następującym wyglądzie:

, , i (wydruk strony o domenie (...) – k. 151-156, wydruk ofert sprzedaży na portalu (...)– k. 157-162, wydruk wiadomości e-mail – k. 169-171, fotografia paragonu – k. 172, fotografie kątowników – k. 174-177).

Pismem datowanym na dzień 6 lutego 2023 r., doręczonym obowiązanej w dniu 9 lutego 2023 r., uprawniony wezwał obowiązaną do zaniechania naruszeń przysługującego mu prawa z rejestracji wzoru wspólnotowego (wezwanie – k. 178-188, potwierdzenie odbioru przesyłki pocztowej – k. 189).

Najpóźniej w dniu 9 lutego 2015 r. do obrotu wprowadzony został kątownik marki (...) o wyglądzie: (dane na stronie: (...) - fakty, o których informacja jest powszechnie dostępna w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

Jednocześnie na rynku dostępne są inne kątowniki, których cechami wspólnymi są występowanie elementów w postaci zgiętego pod kątem 90-ciu stopni kawałka metalu posiadającego dwa otwory przeznaczone na umieszczenie w nich śruby mocującej do ściany mebli oraz pokrywy umieszczanej na tym elemencie metalowym, przykładowo o wyglądzie: , i (informacje na stronie: (...)- fakty, o których informacje są powszechnie dostępne w rozumieniu art. 228 § 2 k.p.c.).

Sąd zważył, co następuje.

Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 730 § 1 k.p.c., w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia. Według art. 734 zd. 1 k.p.c., do udzielenia zabezpieczenia właściwy jest sąd, do którego właściwości należy rozpoznanie sprawy w pierwszej instancji.

Przepis art. 730 1 § 1, 2 i 3 k.p.c. wskazuje, że udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, a interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie, zaś przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę.

Norma art. 738 k.p.c. stanowi natomiast, iż sąd rozpoznaje wniosek o udzielenie zabezpieczenia w jego granicach, biorąc za podstawę orzeczenia materiał zebrany w sprawie. Według art. 733 k.p.c., udzielając zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania w sprawie, sąd wyznacza termin, w którym pismo wszczynające postępowanie powinno być wniesione pod rygorem upadku zabezpieczenia. Termin ten nie może przekraczać dwóch tygodni.

Zgodnie z art. 755 § 1 k.p.c., jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. W szczególności sąd może unormować prawa i obowiązki stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania (art. 755 § 1 zd. 2 pkt 1 k.p.c.), a także ustanowić zakaz zbywania przedmiotów lub praw objętych postępowaniem (art. 755 § 1 zd. 2 pkt 2 k.p.c.).

Przepis art. 731 k.p.c. wskazuje, że zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, chyba że ustawa stanowi inaczej. Jednakże według art. 755 § 2 1 k.p.c. przepisu tego nie stosuje się, jeżeli zabezpieczenie jest konieczne dla odwrócenia grożącej szkody lub innych niekorzystnych dla uprawnionego skutków. Z kolei według art. 756 2 § 1 pkt 1 k.p.c., uwzględniając wniosek o zabezpieczenie przez uregulowanie stosunków na czas trwania postępowania, sąd, na wniosek uprawnionego, może w postanowieniu o udzieleniu zabezpieczenia zagrozić obowiązanemu nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz uprawnionego na wypadek naruszenia obowiązków określonych w tym postanowieniu.

Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia oznacza konieczność uprawdopodobnienia faktów, z których jest ono wywodzone. Nie jest przy tym dopuszczalne przyjęcie, iż roszczenie jest wiarygodne w jakimś procencie, ani zabezpieczenie go w takim stosunku (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 sierpnia 1997 r., sygn. akt I ACz 735/97, LEX nr 32272). Odnosi się ono zarówno do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie jest prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak i do podstawy prawnej roszczenia, która powinna być również prawdopodobna w tym znaczeniu, że dochodzone roszczenie znajduje podstawę normatywną. Przyjmuje się przy tym, że roszczenie można uznać za uprawdopodobnione, jeżeli prima facie istnieje szansa na jego istnienie (zob. postanowienie. Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 września 2012 r., sygn. akt I ACz 850/12, LEX nr 1217686, A. Jakubecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom II. Art. 730-1217, System Informacji Prawnej LEX, 2019).

Uprawdopodobnienie oznacza uzasadnienie zgłoszonych twierdzeń, w tym przypadku twierdzeń o istnieniu roszczenia, które ma być zabezpieczone, dające przekonanie o ich prawdopodobieństwie, a nawet pewność, będące wynikiem postępowania zmierzającego do poznania rzeczywistości, ale bez zachowania szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym. Stąd też uprawdopodobnienie określa się niekiedy jako ułatwione postępowanie dowodowe, surogat, namiastkę dowodu niedającą pewności, lecz tylko wiarygodność (prawdopodobieństwo) twierdzenia o jakimś fakcie. (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 23 kwietnia 2012 r., sygn. akt I ACz 530/12, LEX nr 1171327, A. Jakubecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom II. Art. 730-1217, System Informacji Prawnej LEX, 2019)

Uprawdopodobnienie jest pojmowane, jako środek zastępczy dowodu w ścisłym znaczeniu, nie dający pewności, a wyłącznie prawdopodobieństwo twierdzenia o jakimś fakcie i stanowi odstępstwo od ogólnej reguły dowodzenia twierdzonych faktów na korzyść tej strony, której ustawa zezwala w określonym wypadku na uprawdopodobnienie faktu, na który się powołuje zamiast udowadniania go. Od swobodnej oceny sądu zależy uznanie, czy dokonane na podstawie uprawdopodobnienia ustalenia są na tyle wiarygodne, by na tej podstawie można było uznać za uprawdopodobnione fakty, na które strona się powołuje. Przeprowadza się je za pomocą środków nieskrępowanych wymaganiami stawianymi co do formy przez przepisy kodeksu postępowania cywilnego. Ze względu na specyfikę postępowania zabezpieczającego jako przyspieszonego, odformalizowanego postępowania, przyjmuje się, że uprawdopodobnienie nie wymaga niepodważalnych dowodów istnienia roszczenia, jednak nie oznacza to, że każde twierdzenie uprawnionego o istnieniu roszczenia stanowi jego uprawdopodobnienie (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 4 lutego 2015 r., sygn. akt V ACz 66/15, LEX nr 1630514, postanowienie Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 18 września 2019 r., sygn. akt I C 481/17, LEX nr 3026049, E. Marszałkowska-Krześ (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Warszawa 2020).

Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym, przy uwzględnieniu treści art. 243 k.p.c., oznacza, że uprawniony przedstawi i należycie uzasadni twierdzenia, które stanowią podstawę dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie dotyczy przy tym dwóch aspektów, bowiem odnosi się ono zarówno do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak i do podstawy prawnej roszczenia, które powinno być również prawdopodobne. Należy przyjąć, że roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli istnieje szansa na jego istnienie. Niewątpliwie ów wniosek może się w ostatecznym rezultacie okazać fałszywy w świetle głębszej analizy stanu faktycznego i prawnego. To jednak nie ma wpływu na ocenę zasadności udzielenia zabezpieczenia, gdyż istotą postępowania zabezpieczającego jest to, że sąd dokonuje jedynie pobieżnej analizy dostarczonego przez wnioskodawcę materiału dowodowego niekoniecznie odpowiadającego wymogom stawianym dowodom przeprowadzanym w toku procesu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2014 r., sygn. akt I ACz 282/14, LEX nr 1467035, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 27 stycznia 2014 r., sygn. akt V ACz 1061/13, LEX nr 1428110, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 sierpnia 1997 r., sygn. akt I ACz 735/97, LEX nr 32272).

Obie przesłanki zasadności żądania udzielenia zabezpieczenia statuowane w przepisie art. 730 1 § 1 k.p.c. muszą być spełnione kumulatywnie. Celowym i dopuszczalnym jest badanie przesłanki w postaci uprawdopodobnienia interesu prawnego w zabezpieczeniu dopiero po uprzednim ustaleniu, że została spełniona pierwsza z przesłanek udzielenia zabezpieczenia, wymienionych w przepisie art. 730 1 § 1 k.p.c., tj. uprawdopodobnienie roszczenia. Brak dochowania pierwszej z przesłanek definitywnie wyłącza możliwość uwzględnienia wniosku o udzielenie zabezpieczenia (por. postanowienie Sąd Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 2 lutego 2012 r., sygn. akt I ACz 181/12, LEX nr 1109531, A. Marciniak (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom IV. Komentarz. Art. 730–1095 1 , Warszawa 2020).

Sposób uprawdopodobnienia roszczenia w każdym przypadku będzie jednak zależał od stanu faktycznego konkretnej sprawy. W każdym razie muszą istnieć podstawy do przypuszczenia, że roszczenie istnieje w rzeczywistości. Do udzielenia zabezpieczenia nie jest więc wystarczające samo stwierdzenie wierzyciela, że roszczenie istnieje, lecz musi być poparte odpowiednimi twierdzeniami, ale nie jest również wymagane jego udowodnienie. Sąd rozpoznając wniosek o udzielenie zabezpieczenia powinien dokonać oceny przesłanek uprawdopodabniających roszczenie na podstawie materiału, znajdującego się w aktach sprawy. Oceny prawdopodobieństwa istnienia roszczenia sąd dokonuje przed wydaniem postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia, na podstawie posiadanego materiału procesowego. Jeżeli zabezpieczenie ma nastąpić przed wszczęciem postępowania w sprawie albo w jego początkowym stadium (przed wymianą pism przygotowawczych i pierwszą rozprawą), podstawą ustalenia prawdopodobieństwa istnienia roszczenia będą na ogół twierdzenia wnioskodawcy przytoczone na uzasadnienie wniosku, o ile nie budzą wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 24 lutego 2014 r., sygn. akt I ACz 283/14, LEX nr 1469495 oraz A. Jakubecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom II. Art. 730-1217, System Informacji Prawnej LEX, 2019).

Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy Sąd stwierdził, że uprawniony w całości uprawdopodobnił fakty, z których wywiódł objęte żądaniem zabezpieczenia roszczenia. Należy podkreślić, że na wysoce prawdopodobne Sąd uznał, że uprawniony jest twórcą projektu kątowników z serii ,,(...)” o wskazanym powyżej wyglądzie. Jednocześnie jako wysoce prawdopodobne jawią się fakty wprowadzenia przez uprawnionego do obrotu w lipcu 2015 r. tychże produktów poprzez ich sprzedaż (...), a następnie dalszej odsprzedaży przez tą spółkę. Równocześnie materiał dowodowy zaoferowany przez uprawnionego w sposób niebudzący wątpliwości wskazuje, że przysługują mu prawa z rejestracji wzorów wspólnotowych nr (...)- (...) i (...)- (...) w odniesieniu do produktów w postaci elementów montażowych, mocowań do mebli, części mebli i elementów wytłaczanych do montażu.

Uprawniony zdołał również uprawdopodobnić, że obowiązana począwszy od stycznia 2023 r. oferuje do sprzedaży i wprowadza do obrotu kątowniki o wyglądzie: , , i .

Uprawniony oparł wskazane we wniosku roszczenia na unormowaniach ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. 2022 poz. 2509, dalej jako: ,,p.a.p.p.”), Rozporządzenia Rady (WE) nr 6/2002 z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych (Dz. U. UE. L. z 2002 r. Nr 3, str. 1 z późn. zm., zwane dalej „rozporządzenie”) oraz ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. 2022 poz. 1233, określanej dalej jako: ,,u.z.n.k.”).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 p.a.p.p. przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

Dla zakwalifikowania danego dobra niematerialnego jako przedmiotu prawa autorskiego należy wykazać, że jest po pierwsze – rezultatem pracy człowieka, po drugie – przejawem działalności twórczej jako uzewnętrznionego rezultatu procesu intelektualnego, po trzecie – ma indywidualny charakter, po czwarte – jest ustalony. Poprzez ustalenie utworu rozumie się przy tym nie utrwalenie poprzez nadanie postaci materialnej, tylko uzewnętrznienie umożliwiające jego identyfikację oraz poznanie przez inne jak autor osoby. Utwory spełniające te cechy podlegają ochronie niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Nieistotne są także zamiar ich stworzenia, przeznaczenie oraz ewentualna użyteczność (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2020 r., sygn. akt I CSK 513/18, LEX nr 3044356).

Za przedmiot prawa autorskiego uznaje się tylko taki przejaw ludzkiej aktywności, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania. Przedmiot zatem praw autorskich posiada cechę nowości (oryginalności), której stopień nie ma zasadniczego znaczenia. Warunkiem uznania określonego rezultatu za utwór w ujęciu cytowanego powyżej przepisu jest samodzielne stworzenie przez jego twórcę oznaczonego bytu niematerialnego utrwalonego w dowolny sposób. Jednocześnie wypada zaznaczyć, że nie każdy przejaw działalności twórczej może być uznany za utwór, a jedynie tylko taki przejaw, który posiada cechę go indywidualizującą. Indywidualny charakter utworu występuje, gdy jest w nim odciśnięte osobiste piętno twórcy, w taki sposób, że jest on niepowtarzalny. Innymi słowy utwór cechuje się indywidualnym charakterem jedynie wtedy, kiedy wyróżnia się od innych takich samych przejawów działalności twórczej, w sposób świadczący o jego swoistości, w taki sposób, że nie posiada on swojego odpowiednika w przeszłości i równocześnie znikome jest prawdopodobieństwo stworzenia takiego samego dzieła w przyszłości (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 16 grudnia 2020 r., sygn. akt V AGa 652/18, Legalis, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 listopada 2022 r., V ACa 519/21, LEX nr 3450528).

Jednocześnie należy podkreślić, że wykreowanie utworu jest rezultatem jedynie takiego procesu intelektualnego, który jest subiektywnie nowy dla samego twórcy. Proces twórczy powinien być wynikiem samodzielnego wysiłku umysłowego człowieka, brać początek w umyśle twórcy, zaś rezultat działalności twórczej powinien być dla niego poprzednio nieznany (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 czerwca 2017 r., I ACa 1298/16, LEX nr 2672999). Także na gruncie prawa unijnego, na potrzeby dokonania prounijnej wykładni prawa krajowego, wskazuje się, że cechą konstytuującą określone działanie jako twórcze jest fakt wykreowania nowego wytworu intelektu w warunkach swobody wyboru co do formy dzieła, co też zachodzi w sytuacji samodzielnego kształtowania przez twórcę formy w drodze własnych wyborów (Z. Okoń, Prounijna wykładnia przesłanki twórczości i indywidualności utworu, ZNUJ. PPWI 2022, nr 3, s. 18-45.).

W świetle powyższego projekty kątowników serii ,,(...)” nie mogą zostać uznane za utwór.

W pierwszej kolejności należy podkreślić, że projekty kątowników serii ,,(...)” stanowią wytwór uprawnionego, są bowiem wynikiem jego pracy. Ponadto zostały ustalone w produktach powstałych według ich wskazań.

Następnie należy zauważyć, iż wskazane projekty, jak i produkty je ucieleśniające cechuje wyjątkowo prosta budowa, stanowią one właściwie jedynie zawierający dwa otwory zgięty kawałek metalu oraz dopasowaną do niego obudowę. Jest to konstrukcja typowa dla produktów tego rodzaju powielającą jedynie te cechy, które świadczą o ich istocie, a bez których to utraciłyby one swoją funkcjonalność i na skutek tego nie nadawałyby się do wykorzystania zgodnie z ich przeznaczeniem. W związku z tym wskazane cechy są wspólne wszystkim kątownikom meblowym. Przesądza o tym m. in. wizerunek innych produktów zaliczanych do kategorii kątowników meblowych, który jest niemal identyczny względem postaci produktu uprawnionego. Jednocześnie projekty uprawnionego nie zawierają żadnej cechy względem powyższych dodatkowej, która przesądzałaby o ich innowacyjności i wyróżniała spośród grona wszystkich kątowników. Tym samym nie sposób uznać, aby projekty kątowników ,(...)” stanowiły przejaw działalności twórczej.

Ponadto zewnętrzna postać produktu uprawnionego nie odznacza się indywidualnym charakterem. Należy bowiem podkreślić, że w czasie rozpoczęcia wprowadzania ich do obrotu na rynku dostępne były inne kątowniki o zbliżonej postaci, a to przykładowo te marki ZoneHome o wyglądzie: . Z uwagi na powyższe można stwierdzić, że typowe dla produktów tego rodzaju projekty powstały wcześniej, zaś wysoce prawdopodobne jest, aby powstały także w przyszłości.

W konsekwencji nie sposób uznać, aby projekt powoda ucieleśniony w produktach z serii ,,(...)” odznaczał się indywidualnym charakterem.

Biorąc powyższe pod uwagę należało uznać, że projekt powoda ucieleśniony w produktach z serii ,,(...)” nie stanowi utworu w rozumieniu art. 1 ust. 1 p.a.p.p. Tym samym roszczenia oparte na unormowaniach p.a.p.p. okazały się nieuprawdopodobnione, dlatego też wniosek w zakresie roszczeń zawartych w pkt. 1 podlegał oddaleniu.

Rozporządzenie Rady (WE) nr 6/2002 z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych (Dz. U. UE. L. z 2002 r. Nr 3, str. 1 z późn. zm., zwane dalej „rozporządzenie”) stworzyło ujednolicony system nabywania prawa wyłącznego do wzoru, jego jednolitego skutku na terytorium Unii Europejskiej i systemu ochrony (ust. 3 art. 1 rozporządzenia). Zawiera ono legalną definicję, zgodnie z którą wzorem jest postać całego produktu lub jego części, wynikająca w szczególności z cech linii konturów, kolorystyki, kształtu, tekstury lub materiałów produktu lub jego ornamentacji (art. 3a rozporządzenia).

Zarejestrowany wzór wspólnotowy podlega ochronie w okresie 5 lat od daty zgłoszenia, o ile spełnia on przesłanki z art. 1 ust. 2b w zw. z art. 5 ust. 1b i art. 6 ust. 1b rozporządzenia. Powstaje w ten sposób wyłączność używania wzoru, obejmująca: wytwarzanie całego produktu, w którym wzór został ucieleśniony lub do którego został zastosowany, oferowanie i wprowadzenie do obrotu, przy czym oferowanie dotyczy nie tylko sprzedaży, ale również najmu, dzierżawy czy innego rodzaju przekazania produktu, mającego ostatecznie na celu przeniesienie prawa, użycie produktu, który obejmuje także wystawy czy pokazy, jeśli prowadzi do zakłócenia normalnej ekonomicznej eksploatacji prawa wyłącznego, a także składowanie, interpretowane ściśle, ograniczane do dokonanego w celu oferowania produktu, wprowadzenia go do obrotu, importu (art. 19 ust. 1 rozporządzenia). Z rejestracji wzoru wynikają także dla uprawnionego roszczenia zakazowe względem każdej osoby, która narusza lub grozi naruszeniem prawa, m.in. wytwarzając, wprowadzając do obrotu czy przechowując produkty, w których jest on inkorporowany.

Dla oceny naruszenia (groźby naruszenia) istotne jest ustalenie, że wzór ucieleśniony w produkcie obowiązanego jest na tyle podobny do wzoru uprawnionego, iż nie wywołują one na zorientowanym użytkowniku odmiennego ogólnego wrażenia. Uwzględnia się przy tym swobodę twórczą. Zgodnie z art. 10 rozporządzenia, zakres ochrony obejmuje bowiem każdy wzór, który nie wywołuje u zorientowanego użytkownika innego ogólnego wrażenia (ust. 1), uwzględniając przy tym stopień swobody twórcy (ust. 2). Określają go postrzegalne zmysłem wzroku cechy zewnętrzne wzoru ujawnione przez uprawnionego w dokumentacji złożonej przy wniosku o rejestrację. Dyrektywa 98/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998 r. w sprawie prawnej ochrony wzorów (Dz. U. UE. L. z 1998 r. Nr 289, str. 28). w sposób wyraźny odnosi się do tych właśnie cech.

Poinformowany użytkownik w rozumieniu art. 10 ust. 1 rozporządzenia jest szczególnie uważny i dysponuje pewną wiedzą na temat stanu sztuki wzorniczej, to znaczy wcześniejszych wzorów związanych z danym produktem, które były udostępnione w dacie dokonania zgłoszenia spornego wzoru lub – w zależności od przypadku – w dacie zastrzeżonego pierwszeństwa Niekoniecznie musi to też być użytkownik finalny. Zgodnie z orzecznictwem dotyczącym pojęcia poinformowanego użytkownika, przymiot użytkownika oznacza, że dana osoba, niezależnie, czy jest to użytkownik końcowy, czy nabywca profesjonalny, używa produktu, w którym zawiera się wzór, zgodnie z przeznaczeniem tego produktu. Określenie poinformowany sugeruje, że nie będąc twórcą czy ekspertem technicznym, użytkownik zna różne wzory istniejące w danej branży, posiada pewien zakres wiedzy na temat elementów, jakie te wzory zwykle posiadają, i w związku z zainteresowaniem produktami wykazuje stosunkowo wysoki poziom uwagi przy ich używaniu. Jednak nie oznacza to, że poinformowany użytkownik jest w stanie dokonać rozróżnienia wychodząc poza doświadczenie, jakie zgromadził w związku z użytkowaniem produktu między aspektami wyglądu produktu podyktowanymi jego funkcją techniczną a tymi, które są dowolne (por. M. Poźniak-Niedzielska, Ochrona wzorów przemysłowych w prawie europejskim, Europejski Przegląd Sądowy 1/2007 s. 6, wyrok S(PI) z dnia 18 marca 2010 r., T-9/07, Grupo Promer Mon Graphic v. Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego, ZOTSiS 2010, nr 3-4B, poz. II-981., wyrok S(PI) z dnia 22 czerwca 2010 r., T-153/08, Shenzhen Taiden Industrial Co. Ltd v. Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego, ZOTSiS 2010, nr 5-6B, poz. II-2517).

Pojęcie zorientowanego użytkownika należy rozumieć jako pośrednie między pojęciem przeciętnego konsumenta z zakresu dziedziny znaków towarowych, od którego nie wymaga się żadnej szczególnej wiedzy i który na ogół, z powodu swej niedoskonałej pamięci, nie dokonuje bezpośredniego porównania kolidujących ze sobą znaków, a pojęciem „znawcy w danej dziedzinie” używanym w prawie patentowym, oznaczającym eksperta posiadającego pogłębioną wiedzę techniczną. Określa ono nie użytkownika wykazującego przeciętną uwagę, lecz osobę szczególnie uważną, czy to z racji swojego osobistego doświadczenia, czy posiadanej rozległej wiedzy w danym sektorze (por. wyrok S(PI) z dnia 13 czerwca 2019 r., T-74/18, Visi/One Gmbh v. Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej, LEX nr 2680399).

Normatywna ocena ogólnego wrażenia dokonywana jest zgodnie z regułami określonymi w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Unii Europejskiej (por. wyrok S(PI) z dnia 18 marca 2010 r., T-9/07, Grupo Promer Mon Graphic v. Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego, ZOTSiS 2010, nr 3-4B, poz. II-981). Ocenie podobieństwa lub odmienności ogólnego wrażenia, jakie wywołują na zorientowanym użytkowniku podlegają wzór uprawnionego i wzór zawarty lub zastosowany w produkcie domniemanego naruszyciela, nie przeciwstawia się natomiast produktów stron. Sposób, w jaki uprawniony używa wzoru jest bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu. Jego produkt może być jednak pomocniczo wykorzystany, jeśli nie ma wątpliwości co do jego tożsamości. Należy przy tym wyjaśnić, że porównanie to różni się od ryzyka konfuzji konsumenckiej w prawie znaków towarowych, gdzie klient, zachowujący w pamięci znak uprawnionego, myli z nim znak towarowy innego przedsiębiorcy. W przypadku wzorów, porównania – w ocenie normatywnej – dokonuje się w sposób bezpośredni, analizując występujące między nimi podobieństwa i różnice (por. L. Brâncuşi Wzór wspólnotowy i jego zakres ochrony, Warszawa 2012, s. 273-360, wyrok S(PI) z dnia 22 czerwca 2010 r., T-153/08, Shenzhen Taiden Industrial Co. Ltd v. Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego, ZOTSiS 2010, nr 5-6B, poz. II-2517).

Rozstrzygnięcie o naruszeniu prawa z rejestracji wzoru wspólnotowego opierające się na wypracowanych w orzecznictwie sądów wspólnotowych regułach oceny indywidualnego charakteru wzoru, wynika zasadniczo z czteroetapowego badania, które polega na określeniu:

1.  sektora produktów, w których wzór ma być zawarty lub zastosowany;

2.  zorientowanego użytkownika tych produktów i ich przeznaczenia, a także, poprzez odniesienie do tego zorientowanego użytkownika, stopnia znajomości stanu sztuki wzorniczej i stopnia uwagi wykazywanej przy porównywaniu – bezpośrednim, jeśli to możliwe – poszczególnych wzorów;

3.  stopnia swobody twórcy przy opracowywaniu wzoru;

4.  wyniku porównania rozpatrywanych wzorów z uwzględnieniem właściwego sektora, swobody twórcy i całościowego wrażenia wywieranego na zorientowanym użytkowniku przez zakwestionowany wzór i przez każdy wcześniejszy wzór, który został udostępniony publicznie (por. wyrok S(PI) z dnia 7 listopada 2013 r., T-666/11 , Budziewska v. Urząd Harmonizacji W Ramach Rynku Wewnętrznego, Dz.U.UE.C 2013, nr 377, poz. 13).

Rozstrzygając o naruszeniu, Sąd związany jest domniemaniem ważności zarejestrowanych wzorów wspólnotowych wynikającym z art. 85 rozporządzenia, nie ma zatem potrzeby badania, czy wzory uprawnionej są nowe, cechują się indywidualnym charakterem, a ich wygląd nie wynika wyłącznie z funkcji technicznej (art. 25 rozporządzenia).

W tym miejscu należy wskazać, że podniesione przez obowiązaną argumenty zarejestrowania wzorów wspólnotowych uprawnionego pomimo, iż nie odznaczały się one nowością i indywidualnym charakterem z racji na wcześniejsze wprowadzenie do obrotu i zarazem publiczne ujawnienie wzorów ucieleśnionych w produktach obowiązanej ,,AM.05.8 Zawieszka mebl.L – bysrica” o wyglądzie: okazały się obojętne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Należy bowiem zauważyć, że co do zasady nie są one właściwe postępowaniu cywilnemu w sprawie o naruszenie.

Okoliczności te stanowią podstawę jedynie unieważnienia wzoru wspólnotowego, w związku z czym w postępowaniu w tym przedmiocie powinny być zgłoszone. Postępowanie o unieważnienie z kolei może toczyć się przed Urzędem Unii Europejskiej do spraw Własności Intelektualnej (EUIPO) lub przed sądem powszechnym, przy czym w tym drugim przypadku może być ono zainicjowane w drodze powództwa wzajemnego lub na zarzut nieważności w postępowaniu zabezpieczającym (art. 90 ust. 2). Z kolei do momentu zainicjowania takiego postępowania Sąd rozpoznający sprawę cywilną o naruszenie związany jest ważnością wzoru płynącą z jego rejestracji.

Zważywszy, że przed EUIPO nie toczy się postępowanie o unieważnienie wzoru wspólnotowego nr (...)- (...), ani wzoru nr (...)- (...) oraz biorąc pod uwagę brak podniesienia przez obowiązaną zarzutu nieważności w/w wzorów w odpowiedzi na wniosek Sąd związany jest ich ważnością, zaś powyższe argumenty okazały się obojętne dla rozpoznania sprawy.

Z zaoferowanego przez uprawnionego materiału dowodowego oraz faktów, o których informacje są powszechnie dostępnego wynika jego uprawnienie do wyłącznego używania wzoru wspólnotowego zarejestrowanego pod numerem (...)- (...) o wyglądzie: , , , i oraz wzoru nr (...)- (...) o wyglądzie: i w odniesieniu do produktów w postaci mocowań do mebli, części mebli i elementów wytłaczanych do montażu.

Wzorowi temu uprawniony przeciwstawia kątowniki o wyglądzie:, , i ..

W rozpoznawanej sprawie Sąd nie uznał, aby na zorientowanym użytkowniku, którym jest osoba zawodowo zajmująca się produkcją oraz dystrybucją części meblowych, w tym kątowników, wzór ucieleśniony w produktach obowiązanej wywoływał tożsame ogólne wrażenie, jak zarejestrowane na rzecz wnioskodawcy wzory wspólnotowe nr (...)- (...) i (...)- (...).

Przypomnieć należy, że oceniając indywidualny charakter wzoru, sąd rozważa, na ile utrudnione jest w danej dziedzinie przemysłu tworzenie rysunków i modeli o charakterze indywidualnym. Zorientowany użytkownik automatycznie pomija elementy, które są typowe i wspólne wszystkim tego rodzaju produktom, koncentrując się na właściwościach, które są wyrazem twórczej swobody lub odbiegają od normy. Stopień swobody twórcy przy opracowaniu wzoru należy określać ze szczególnym uwzględnieniem wymagań związanych z właściwościami wynikającymi z funkcji technicznej danego produktu lub jego części, a także przepisów prawnych mających zastosowanie do takiego produktu (por. np. wyrok S(PI) z dnia 14 czerwca 2011 r., T-68/10, Sphere Time v. Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego, ZOTSiS 2011, nr 5-6A, poz. II-2775). Ograniczenia te prowadzą do standaryzacji niektórych właściwości, które stają się w ten sposób wspólne wzorom stosowanym w danym produkcie (por. wyrok S(PI) z dnia 13 czerwca 2019 r., T-74/18, Visi/One Gmbh v. Urząd Unii Europejskiej Ds. Własności Intelektualnej, LEX nr 2680399).

Wobec powyższego wskazać trzeba, że zorientowany użytkownik pominie fakt, iż wzory uprawnionego oraz wzory ucieleśnione w produktach obowiązanej przedstawiają metalowy kątownik meblowy mający postać zgiętego pod kątem 90-ciu stopni i posiadającego dwa otwory przeznaczone na umieszczenie w nich mocowania, przykładowo śruby. Ponadto użytkownik taki pominie fakt, że wzory stron zawierają również pokrywę na powyższy metalowy element, gdyż jest ona wspólna niektórym produktom tego rodzaju. Powyższe cechy wspólne wszystkim kątownikom możliwe są do stwierdzenia w oparciu o informacje powszechnie dostępne w sieci Internet, przykładowo na stronie o adresie: (...) oraz (...)

Powyższe implikować musiało dokonanie porównania ogólnego wrażenia, jakie powyższe wzory sprawiają w percepcji zorientowanego użytkownika w oparciu o pozostałe cechy i elementy ich postaci, a więc kształt elementu metalowego oraz jego strukturę, a także kształt pokrywy, gdyż jedynie te elementy pozostawały w obszarze swobody twórczej projektanta.

Elementy metalowe wzorów stron różnią się w następujący sposób: te uprawnionego, w miejscu łączenia się dwóch płaszczyzn, posiadają wystający ponad zewnętrzną krawędź element, co obrazuje ilustracja: , zaś boczne krawędzie są zaokrąglone w górę, co obrazuje ilustracja: . Co się natomiast tyczy pokrywy wskazać należy, że nie posiada ona wyraźnie wyodrębnionych krawędzi w miejscach łączenia się płaszczyzn, gdyż te są nieznacznie zaokrąglone. Obrazują to następujące ilustracje: .

Powyższych cech nie posiadają wzory obowiązanej, gdyż element metalowy kątownika posiada jednolitą bryłę i żadna jego cześć nie wystaje poza jej obręb, zaś krawędzie są proste i nie posiadają zaokrąglenia. Wskazuje na to następująca ilustracja: . W odniesieniu do porywy podkreślenia wymaga, że cechuje ją występowanie wyraźnie zaznaczonych krawędzi w miejscach łączenia się płaszczyzn, co uwidocznione jest na następującej ilustracji: .

Powyższe różnice z pewnością zostaną zauważone przez zorientowanego użytkownika, który, jak już wspomniano posiada znaczne rozeznanie na rynku i zna producentów danych produktów, co też będzie musiało przełożyć się na ukształtowanie odmiennego ogólnego wrażenia w jego postrzeganiu. Wniosek taki zasadny jest zwłaszcza z uwagi na fakt powielenia przez wzory stron niemal wszystkich cech rodzajowych i wynikających z funkcji technicznej kątowników meblowych, co też skutkować musiało ustaleniem istotnych dla postrzegania przez zorientowanego użytkownika elementów o wysokiej szczegółowości.

Z uwagi o powyższe Sąd uznał, że obowiązana oferując do sprzedaży i wprowadzając do obrotu produkty ucieleśniające wskazany powyżej wzory nie naruszyła praw z rejestracji wzorów wspólnotowych uprawnionej. Tym samym roszczenia uprawnionej w zakresie w jakim oparte zostały na przepisach rozporządzenia okazały się nieuprawdopodobnione, co skutkowało oddaleniem wniosku z ich zakresie.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. 2022 poz. 1233, określanej dalej jako: ,,u.z.n.k.”), ustawa ta reguluje zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności gospodarczej – w interesie publicznym, przedsiębiorstw oraz klientów, nie może jednak być traktowana jako instrument służący wyeliminowaniu konkurencji w ogóle, w celu zachowania przez przedsiębiorcę dominującej pozycji rynkowej (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 30 września 1998 r., sygn. akt I ACa 281/98, LEX nr 35787). W uzasadnieniu wyroku z dnia 11 lipca 2002 r. (sygn. akt I CKN 1319/00, OSNC 2003/5/73) Sąd Najwyższy stwierdził m.in., że założeniem ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jest ochrona atrakcyjnej siły przedsiębiorcy oraz jej oddziaływanie na krąg odbiorców. Chodzi o rozgraniczenie między działaniem uczciwym i zgodnym z prawem, a wykraczającym poza ustanowione reguły, nie zaś o ochronę konkretnego osiągnięcia. Ustawa ma zatem na celu zapewnienie prawidłowości zachowania się i działania podmiotów gospodarczych w warunkach wolnej konkurencji i dostępu do rynku na równych prawach. Realizacja konstytucyjnej zasady wolności gospodarczej uzasadnia poszukiwanie równowagi między wolnością rynku i swobodą obrotu a celami ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, określonymi w art. 1 u.z.n.k.

Stosownie do art. 3 ust. 1 u.z.n.k., czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie lub zaniechanie, podjęte w związku z działalnością gospodarczą, będące szkodliwym, ponieważ zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy (względnie przedsiębiorców) lub klienta (względnie klientów), jeżeli jednocześnie jest bezprawne, jako sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami.

Sąd podziela powszechnie przyjęty pogląd, iż przepis art. 3 w ust. 1 u.z.n.k. w sposób ogólny określa czyn nieuczciwej konkurencji, podczas gdy w ust. 2 tego artykułu wymienia przykładowo niektóre czyny, typizowane dodatkowo w art. 5-17 u.z.n.k., które należy wykładać tak, że ogólne określenie i przepisy uszczegóławiające czyn nieuczciwej konkurencji pozostają w następujących relacjach: wymienione w ustawie czyny nie tworzą zamkniętego katalogu, za nieuczciwie konkurencyjne można uznać także działanie niewymienione w art. 5-17 u.z.n.k., jeżeli tylko spełnia ono przesłanki zdefiniowane w art. 3 ust. 1 u.z.n.k., wymagania określone w definicji art. 3 ust. 1 u.z.n.k. odnoszą się do czynów wymienionych w art. 5-17 u.z.n.k., a klauzula generalna pełni funkcję korygującą w stosunku do przepisów szczególnych. Gdy dany stan faktyczny, formalnie, spełnia przesłanki z art. 5-17 u.z.n.k., w rzeczywistości jednak działanie nie wykazuje któregoś ze znamion art. 3 ust. 1 u.z.n.k. (np. bezprawności, sprzeczności z dobrymi obyczajami), uznanie go za czyn nieuczciwej konkurencji nie jest możliwe.

Naruszenie prawa odnosi się do bezwzględnie obowiązujących przepisów, w szczególności u.z.n.k., przepisów o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym, o ochronie dóbr osobistych, prawa własności przemysłowej, praw autorskich, ochrony konsumentów czy też kodeksu karnego.

Pojęcie dobrych obyczajów odczytuje się najczęściej w ujęciu ekonomiczno-funkcjonalnym, przywiązującym wagę nie do przestrzegania dobrych obyczajów w ogóle lecz do zachowania przedsiębiorców w działalności gospodarczej, odchodząc od dokonywania oceny z punktu widzenia ogólnych zasad etyczno-moralnych, gdzie istotne kryterium stanowiło poczucie godności ogółu ludzi myślących sprawiedliwie i słusznie. Obecnie, dobre obyczaje to normy moralne i zwyczajowe stosowane w działalności gospodarczej. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2002 r., sygn. akt III CKN 213/01, OSNC 2003/12/169) Sprzeczność z dobrymi obyczajami, jako klauzula generalna, podlega ocenie sądu z punktu widzenia treści, motywów i celu działania konkurencyjnego. Obiektywnie niezgodne z dobrymi obyczajami są działania (lub zaniechania) sprzeczne ze zwyczajami uznanymi przez daną społeczność, obowiązującymi w określonym środowisku.

Jak stwierdza Sąd Najwyższy, dobre obyczaje kupieckie wyrażają się pozaprawnymi normami postępowania, którymi powinni kierować się przedsiębiorcy. Ich treści nie da się określić w sposób wyczerpujący, ponieważ kształtowane są przez ludzkie postawy uwarunkowane zarówno przyjmowanymi wartościami moralnymi, jak i celami ekonomicznymi i związanymi z tym praktykami życia gospodarczego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 stycznia 2007 r., sygn. akt V CSK 311/06). Pojęcie dobrych obyczajów konkretyzuje się w określonym stanie faktycznym. Zastosowanie art. 3 ust. 1 u.z.n.k. wymaga wskazania, jaki konkretnie dobry obyczaj doznał naruszenia wskutek działań przedsiębiorcy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2009 r., sygn. akt V CSK 337/08, LEX nr 488738).

W orzecznictwie przyjmuje się szeroką interpretację przesłanki naruszenia lub zagrożenia interesu w rozumieniu art. 3 ust. 1 u.z.n.k. Zdaniem Sądu Najwyższego, interes przedsiębiorcy uzasadniający domaganie się ochrony na gruncie art. 3 ust. 1 u.z.n.k. nie ma jednolitego charakteru. Jest on stopniowalny w zależności od podstawy i drogi ochrony, którą obierze uprawniony do ochrony przedsiębiorca. Jeżeli dochodzi on roszczeń wyrównawczych musi zawsze wykazać konkretne zmiany w sytuacji majątkowej spowodowane czynem lub czynami nieuczciwej konkurencji. Jeżeli natomiast dochodzi jedynie zaniechania niedozwolonych zachowań, w konkretnym stanie faktycznym sam sposób naruszenia dobrych obyczajów może wystarczyć do uznania, że zachowania te co najmniej zagrażają interesom przedsiębiorcy domagającego się ochrony (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 października 2009 r., sygn. akt V CSK 102/09, LEX nr 558623).

Czynem nieuczciwej konkurencji wywodzonym z ogólnej klauzuli art. 3 ust. 1 u.z.n.k. jest tzw. pasożytnictwo gospodarcze polegające na sięganiu do cudzego miejsca rynkowego w celu wykorzystania go do budowy lub poprawy własnej pozycji gospodarczej bazując na cudzej renomie. Jest to uzasadniane aprobowanym przez Sąd argumentem, że wkraczanie dla własnych potrzeb przedsiębiorcy w cudzą pozycję rynkową, a w szczególności w jego renomę, prowadzi do skutku w postaci pasożytowania na niej, do konkurencji pasożytniczej. Sprawca czynu stara się uniknąć trudnego zadania w postaci uzyskania dobrej opinii wśród konsumentów i innych odbiorców towarów i usług poprzez oferowanie produktów wysokiej jakości i działań marketingowych. Niewątpliwie jest to czyn w dużym stopniu sprzeczny z dobrymi obyczajami naruszający jednocześnie interesy klientów i innych przedsiębiorców, gdyż nie dość, że uczciwi konkurenci byli zmuszeni ponieść spory i często długotrwały wysiłek w celu zbudowania renomy, to konsumenci otrzymują produkt często niższej jakości kierując się odmiennym przekonaniem ze względu na błędne skojarzenie nieuczciwego przedsiębiorcy z jego renomowanym konkurentem. Jak wskazuje Sąd Apelacyjny w Warszawie, ,,za zgodne z dobrym obyczajem w rozumieniu art. 3 ust. 1 u.z.n.k. uznać należy niepodszywanie się pod firmę i renomę konkurencyjnego przedsiębiorstwa, a także niewykorzystywanie cudzych osiągnięć w promowaniu nowego produktu dla zaistnienia w świadomości konsumentów ze swoim, rodzajowo tożsamym, wyrobem bez ponoszenia w tym celu własnych wysiłków i nakładów finansowych. Przypadki, jak powyżej wskazane, określa się mianem konkurencji pasożytniczej polegającej na sięganiu do cudzej pozycji rynkowej w celu wykorzystania jej do budowy własnej pozycji, w szczególności poprzez wykorzystanie cudzej renomy. Innymi słowy pasożytnictwo rynkowe polega na tym, że uczestnik tego samego rynku korzysta z gotowego efektu pracy swojego konkurenta handlowego” (wyrok SA w Warszawie z dnia 2 czerwca 2015 r., I ACa 1744/14, LEX nr 1950278, E. Nowińska [w:] K. Szczepanowska-Kozłowska, E. Nowińska, Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2022, art. 3).

Klauzula czynu nieuczciwej konkurencji jest skorelowana także z interesem przeciętnego klienta. W związku z tym możliwe jest przyjęcie przykładowo wzorca klienta świadomego oraz rozważnego. Takie rozwiązanie mogłoby być uprawnione przy dokonywaniu oceny danego czynu przy uwzględnieniu, że istnieją szczególne kategorie tych podmiotów, które łączy jakaś wspólna cecha relewantna. Sąd Najwyższy wskazuje, że przy ocenie tego, czy ze względu na podobieństwo oznaczeń możliwa jest pomyłka co do producenta, istotne jest, czy produkt kupuje konsument uważny za przeciętnego. Kryteria mające kształtować wzorzec przeciętnego klienta nie mogą pomijać możliwości samodzielnej weryfikacji uzyskanych informacji i wyobrażeń przez adresata reklamy o towarze, warunków panujących na określonym segmencie rynku, a także potrzeb do zaspokojenia których uczestnik rynku zmierza podejmując decyzję o nabyciu towaru. Można zatem stwierdzić, że czyn polegający na przybraniu podobnych oznaczeń produktów nie będzie stanowił czynu nieuczciwej konkurencji klasyfikowanego jako konkurencja pasożytnicza jeśli przeciętny klient nie będzie taką praktyką wprowadzony w błąd co do tożsamości producenta produktu. (M. Zdyb [w:] Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, wyd. II, red. M. Sieradzka, Warszawa 2016, art. 3., wyrok SN z dnia 23 kwietnia 2007 r., III CSK 377/07, LEX nr 496878, wyrok SN z dnia 3 grudnia 2003 r., I CK 358/02, LEX nr 465048).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 u.z.n.k. czynem nieuczciwej konkurencji jest naśladowanie gotowego produktu, polegające na tym, że za pomocą technicznych środków reprodukcji jest kopiowana zewnętrzna postać produktu, jeżeli może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu. W doktrynie wyróżnia się 2 rodzaje naśladownictwa, tj. naśladownictwo pasożytnicze i niewolnicze. To pierwsze charakteryzuje się przejęciem przez przedsiębiorcę jakiegoś rozwiązania innego przedsiębiorcy lub rezultatu takiego działania w celu zarobkowym. To drugie polega na przejęciu cudzych rozwiązań, w szczególności cech zewnętrznych, w tak szerokim zakresie, że u klientów powstaje lub może powstać mylne wrażenie, że produkty kopiowane są tak naprawdę innymi produktami, tj. produktami oryginalnymi, do których w rzeczywistości jedynie je upodobniono. Innymi słowy, w przypadku naśladownictwa niewolniczego mamy do czynienia z przywłaszczeniem sobie przez przedsiębiorcę tożsamości produktu pochodzącego od innego przedsiębiorcy. Ten typ naśladownictwa jest przedmiotem czynu nieuczciwej konkurencji opisanego w art. 13 ust. 1 u.z.n.k. Wprowadzenie w błąd to wywarcie takiego wpływu na odbiorcę (klienta), które powoduje rozbieżność o określonym natężeniu pomiędzy jego oczekiwaniami (wyobrażeniem) a stanem faktycznym. Warto podkreślić, że naśladownictwo dotyczy zewnętrznej postaci gotowego produktu, co wyklucza dokonanie oceny podobieństwa do cech postrzegalnych jedynie wzrokowo (M. Mioduszewski, J. Sroczyński [w:] Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, wyd. II, red. M. Sieradzka, M. Zdyb, Warszawa 2016, art. 13.).

Wprowadzenie w błąd oznacza pewien stan świadomości klienta. Wyraża się on w powstającym po stronie klienta przekonaniu, że sięga po produkt oryginalny, gdy tymczasem w rzeczywistości jest to produkt będący efektem naśladownictwa. Wyobrażenie klienta dotyczy zatem niezgodnego z istniejącym w rzeczywistości stanem faktycznym co do tożsamości produktu lub producenta. Produkt nie jest tym, który chce nabyć klient, lub nie pochodzi od producenta będącego pożądanym przez klienta wytwórcą produktu (K. Szczepanowska-Kozłowska [w:] E. Nowińska, K. Szczepanowska-Kozłowska, Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2022, art. 13.).

Co warte uwagi, dla przypisania danemu zachowaniu waloru czynu nieuczciwej konkurencji wystarcza jedynie wykazanie możliwości wprowadzenia klienta w błąd bez względu na to czy do tego rzeczywiście dojdzie. Ma to miejsce wtedy kiedy klient nie jest w stanie odróżnić kopii od oryginału (Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 12.04.2017 r., V ACz 251/17, LEX nr 2284753).

Ocena zaistnienia przesłanki wprowadzenia w błąd co do tożsamości produktów dokonywana jest z punktu widzenia ,,klienta”. Pod pojęciem klienta rozumieć należy przeciętnego odbiorcę. Sąd dokonuje oceny mając na uwadze spostrzegawczość przeciętnego odbiorcy w zwykłych warunkach obrotu z odniesieniem się w pierwszej kolejności do jednogatunkowości towarów, w drugim do ich oznaczeń odróżniających (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2016 r., II CSK 282/15, OSNC 2017, nr 1, poz. 10.). Przeciętny odbiorca/klient jest należycie poinformowany, uważny i rozsądny. Uważny i ostrożny konsument, to taki, który dokonuje decyzji rynkowych świadomie i który zdaje sobie sprawę z konieczności weryfikacji docierających do niego komunikatów handlowych ( J. Szwaja (red.), Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz. Wyd. 5, Warszawa 2019). Określenie wzorca przeciętnego klienta w danej sprawie jest dokonywane z uwzględnieniem produktów, spośród których jednemu zarzucono, że jest reprodukcją lub imitacją drugiego, których to produktów dotyczy postępowanie.

Przepis art. 13 u.z.n.k. wymaga, żeby naśladowanie było efektem zastosowania technicznych środków reprodukcji. Pojęcie reprodukcji obejmuje zjawisko kopiowania całości formy produktu z wykorzystaniem mechanizmów technicznych. Odróżnić od niej należy imitację, czyli wytworzenie takiego samego produktu nakładem sił. Posłużenie się przez ustawodawcę słowem ,,technicznych” wyklucza uznanie za niedozwolone naśladownictwo stworzenia kopii własnoręcznie. W doktrynie wskazuje się, że przesłankę dokonywania naśladownictwa za pomocą technicznych środków reprodukcji uznaje się za spełnioną w przypadku wytworzenia kopii lub produktu podobnego takich samych lub podobnych co do skutków technologii i metod. Warto podkreślić, że u.z.n.k. zakazuje naśladownictwa na skalę przemysłową tj. posiadającego przynajmniej lokalne znaczenie gospodarcze (A. Niewęgłowski, I. Nowak (red.) Własność intelektualna w działalności gospodarczej. Wyd. 1, J. Szymczyńska, N. Tomasiak, Niedozwolone naśladownictwo produktów w działalności gospodarczej,).

Z kolei według art. 13 ust. 2 u.z.n.k. nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji naśladowanie cech funkcjonalnych produktu, w szczególności budowy, konstrukcji i formy zapewniającej jego użyteczność. Jeżeli naśladowanie cech funkcjonalnych gotowego produktu wymaga uwzględnienia jego charakterystycznej formy, co może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu, naśladowca jest zobowiązany odpowiednio oznaczyć produkt.

Cechy funkcjonalne produktu to te cechy, które stanowią o jego użyteczności. Powyższe pojęcie odnosi się do rozwiązań o charakterze powszechnie znanym i stosowanym. Innymi słowy rozwiązań, które ze swej natury stanowią o tym, że dana rzecz może być wykorzystywana zgodnie z jej przeznaczeniem, zaś wyeliminowanie tego rozwiązania pociągnęłoby za sobą wypaczenie idei danego produktu. Doktryna wskazuje, że dozwolona jest imitacja takich osiągnięć, które są już powszechnie znane i kojarzone z produktem danego rodzaju, nie zaś produktem konkretnego producenta (K. Szczepanowska-Kozłowska [w:] E. Nowińska, K. Szczepanowska-Kozłowska, Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2022, art. 13., M. Mioduszewski, J. Sroczyński [w:] Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz, wyd. II, red. M. Sieradzka, M. Zdyb, Warszawa 2016, art. 13.).

Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy należy w pierwszej kolejności wskazać, że uprawniony zdołał uprawdopodobnić, iż przysługuje mu pierwszeństwo rynkowe względem produktów w postaci kątowników meblowych z serii ,,(...)”, gdyż z materiału dowodowego wynika, że najwcześniejszym dniem, w którym nastąpiło ich wprowadzenie do obrotu jest 2 lipca 2015 r., zaś obowiązana swoje produkty wprowadziła na rynek dopiero w styczniu 2023 r. Równocześnie produkty obowiązanej wprowadzone do obrotu w roku 2010 nie mogły mieć wpływu na ocenę kwestii pierwszeństwa, gdyż ich wygląd odbiega od postaci produktów objętych niniejszym postępowaniem. Kątowniki z roku 2010 są bowiem kanciaste , zarówno w zakresie wierzchołka kawałka metalu, jak i obudowy. Równocześnie różnią się także w obszarze kształtu otworów. Ponadto z racji na istotę produktów będących kątownikami meblowymi oczywiste jest, że ich powstanie jest skutkiem zastosowania mechanicznych środków reprodukcji. Nie sposób bowiem uznać, ażeby na skalę przemysłową produkowane były inaczej niż z wykorzystaniem maszynowego tłoczenia.

Równocześnie należy wskazać, że przeciętnym klientem kątowników jest osoba niezwiązana zawodowo z ich produkcją nabywająca je sporadycznie na potrzeby ich wymiany w posiadanych przez siebie meblach w skutek uszkodzenia tego elementu.

W rozpoznawanej sprawie Sąd uznał, że produkty obowiązanej o wyglądzie :, , i nie mogą oddziaływać na percepcję przeciętnego klienta w taki sposób, żeby znalazł się on w przekonaniu, iż są one produktami uprawnionego o wyglądzie: lub też pochodzą z przedsiębiorstwa gospodarczo z nim powiązanego. Należy bowiem zwrócić uwagę, że produkty stron niemal w całości powielają cechy typowe i wspólne wszystkim kątownikom, na skutek czego nie będą one miały znaczenia przy ustalaniu ryzyka wprowadzenia w błąd.

Nie będą one bowiem wiązane z produktem konkretnego producenta, lecz kątownikiem w ogólności. Cechami tymi są: postać zgiętego pod kątem 90-ciu stopni i posiadającego dwa otwory przeznaczone na umieszczenie w nich mocowania, przykładowo śruby metalowego kątownika meblowego i występowanie pokrywy na powyższy metalowy element, gdyż jest ona wspólna niektórym produktom tego rodzaju.

W związku z tym ocena ryzyka wprowadzenia klienta w błąd winna być dokonana w oparciu o pozostałe cechy produktów stron tj. szczegółowy kształt kątownika oraz jego pokrywy. Kątowniki uprawnionego, w miejscu łączenia się dwóch płaszczyzn, posiadają wystający ponad zewnętrzną krawędź element, co obrazuje ilustracja: , zaś boczne krawędzie są zaokrąglone w górę, co obrazuje ilustracja: . Co się natomiast tyczy pokrywy wskazać należy, że nie posiada ona wyraźnie wyodrębnionych krawędzi w miejscach łączenia się płaszczyzn, gdyż te są nieznacznie zaokrąglone. Obrazują to następująca ilustracja: .

Powyższych cech nie posiadają produkty obowiązanej, gdyż element metalowy kątownika posiada jednolitą bryłę i żadna jego cześć nie wystaje poza jej obręb, zaś krawędzie są proste i nie posiadają zaokrąglenia. Wskazuje na to następująca ilustracja: . W odniesieniu do porywy podkreślenia wymaga, że cechuje ją występowanie wyraźnie zaznaczonych krawędzi w miejscach łączenia się płaszczyzn, co uwidocznione jest na następującej ilustracji: .

Zważywszy, że na gruncie u.z.n.k. ocena ryzyka wprowadzenia w błąd dokonywana jest przez pryzmat wzorca przeciętnego klienta, nie zaś zorientowanego użytkownika należy wskazać, że wskazane powyżej różnice okażą się dla niego niemal niezauważalne, co skutkuje stwierdzeniem, że okażą się obojętne dla kształtowania wrażenia, jakie na nim sprawiają w/w produkt i w konsekwencji nie będą miały przełożenia na identyfikację produktu z producentem.

Przypomnieć należy, że cechy zauważalne dla klienta, jak już wskazano, stanowią cechy rodzajowe i funkcjonalne wszystkich kątowników, w oparciu o które klient nie dokona identyfikacji produktu z jego producentem, lecz identyfikacji przedmiotu z jego rodzajem należało uznać, że brak jest w niniejszej sprawie ryzyka wprowadzenia w błąd w taki sposób, że klient znajdzie się w przekonaniu, iż produkty obowiązanej są produktami uprawnionego.

Należy podkreślić, że klient mając styczność z produktami stron nie będzie w stanie przyporządkować im pochodzenia od konkretnego producenta, stąd też produkty obowiązanego nie mają ponadto samoistnej zdolności odróżniającej. Skoro zaś klient nie powiąże produktów z serii ,,(...)” z uprawnionym, to tym samym nie będzie w stanie powiązać produktów obowiązanej z produktami z serii ,,(...)” i w konsekwencji z uprawnionym. W realiach niniejszej sprawy nie zachodziło więc nawet ryzyko wprowadzenia klienta w błąd.

Dlatego też Sąd uznał, że obowiązana nie dopuściła się czynu z art. 13 ust. 1 u.z.n.k. w sposób wskazany przez uprawnionego, co też skutkować musiało stwierdzeniem nieuprawdopodobnienia roszczenia w powyższym zakresie i oddaleniem wniosku w tej części.

Co się zaś tyczy czynu w postaci pasożytnictwa na renomie wskazać należy, że uprawniony nie zdołał w ogóle uprawdopodobnić, że jego produkty cechuje wysoka rozpoznawalność i reputacja, w związku z czym nie sposób uznać, aby cieszyły się one renomą. Byłoby to możliwe po przedstawieniu dowodów w postaci historii występowania produktów na rynku oraz tych wskazujących na opinię, jaką cieszą się wśród klientów. Byłby to również możliwe na skutek zaoferowania wyników badań rynku. Z uwagi na fakt, że wnioskodawca nie sprostał w powyższym zakresie ciężarowi dowodu należało przyjąć, że jego produkty nie cieszą się renomą, na skutek czego wykluczone było w ogóle uznanie zachowania obowiązanej za pasożytnictwo na renomie.

Niezależnie do powyższego, z racji na powtarzaną już wielokrotnie argumentację co do rodzajowego charakteru cech produktów uprawnionego, trudno oczekiwać, iż będą mogły cieszyć się renomą, skoro ich odbiorca będzie w stanie dokonać ich przypisania do produktu konkretnego rodzaju tj. kątowników. Z uwagi natomiast na fakt braku posiadania przez takowe kątowniki żadnej cechy wyróżniającej potencjalnie mogącej wpłynąć na ich rozpoznawalność z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością można stwierdzić, iż produkty uprawnionego nie są w ogóle zdolne do stania się renomowanymi.

Ze wskazanych powodów Sąd uznał, że obowiązana nie dopuściła się również czynu z art. 3 ust. 1 u.z.n.k., co też musiało skutkować oddaleniem wniosku również w tym zakresie.

Tytułem podsumowania podkreślenia wymaga, że uprawniony nie zdołał uprawdopodobnić objętych żądaniem zabezpieczenia roszczeń zarówno opartych na unormowaniach z zakresu ochrony praw autorskich, jak też ochrony wzorów wspólnotowych i nieuczciwej konkurencji, co pociągnęło za sobą oddalenie wniosku w całości.

Niemniej jednak nawet w przypadku uprawdopodobnienia wskazanych we wniosku roszczeń, wniosek podlegałby i tak oddaleniu ze względu na nieuprawdopodobnienie przez uprawnionego interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

Przepis art. 730 1 k.p.c. nie zawiera definicji interesu prawnego, ale wskazuje, na czym polega jego wykazanie, aby możliwe było dokonanie zabezpieczenia roszczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia polega w szczególności na wskazaniu przez podmiot składający wniosek o udzielenie zabezpieczenia, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie lub w sprawach, w których wydane orzeczenie nie będzie nadawać się do wykonania w postępowaniu egzekucyjnym. Uprawdopodobnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia wiąże się ze wskazaniem dwóch okoliczności, które przemawiają za udzieleniem zabezpieczenia, tj. uniemożliwienie wykonania orzeczenia, albo możliwość powstania poważnych trudności w jego wykonaniu lub osiągnięciu celu, dla którego prowadzone jest postępowanie. W typowych przypadkach interes prawny wyraża się w tym, że brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia. Oceny interesu prawnego jako „potrzeby” udzielenia zabezpieczenia należy dokonywać według kryteriów obiektywnych, na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, a nie według kryteriów subiektywnych, czyli subiektywnego odczucia uprawnionego o potrzebie udzielenia zabezpieczenia w danym przypadku (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 lipca 2017 r., sygn. akt I ACz 665/17, LEX nr 2330638 i A. Jakubecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom II. Art. 730-1217, System Informacji Prawnej LEX, 2019).

Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje nie tylko wtedy, gdy zachodzi potrzeba zapewnienia wykonania zapadłego w sprawie orzeczenia, lecz również wtedy, gdy istnieje potrzeba zabezpieczenia osiągnięcia celu postępowania w sprawie w inny sposób albo mówiąc inaczej, gdy dla osiągnięcia celu postępowania w sprawie konieczne jest udzielenie uprawnionemu tymczasowej ochrony prawnej w toku postępowania. Konieczność odwrócenia szkody lub innych niekorzystnych skutków jest szczególnym przejawem interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia. W tego rodzaju przypadkach celem zabezpieczenia jest antycypacja przyszłego merytorycznego orzeczenia, czyli prowizoryczne zaspokojenie uprawnionego. Tymczasowe zaspokojenie roszczenia może wchodzić w grę w sprawach, w których zapadają orzeczenia zdatne wprawdzie do egzekucyjnego wykonania, ale w których sens ochrony prawnej wyraża się w tym, aby jak najszybciej przerwać bezprawne działania, np. w sprawach o zaniechanie czynności, lub im zapobiec. W takich przypadkach przy zabezpieczeniu nie chodzi wcale o zapewnienie wykonalności wyroku w drodze egzekucji; ta zresztą najczęściej nie budzi wątpliwości. Chodzi zaś o to, że zakaz wynikający z przyszłego orzeczenia pojawi się zbyt późno, przez co uprawniony poniesie skutki niedozwolonych działań przeciwnika. W tych przypadkach zabezpieczenie może polegać na wydaniu określonych zakazów, a nawet nakazów (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 6 maja 2013 r., sygn. akt I ACz 766/13, LEX nr 1313388, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 30 sierpnia 2017 r., sygn. akt V ACz 806/17, LEX nr 2348546, postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 25 kwietnia 2012 r., sygn. akt I ACz 692/12, LEX nr 1135411 oraz A. Jakubecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom II. Art. 730-1217, System Informacji Prawnej LEX, 2019).

Treść postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego może nie różnić się od merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli oczywiście uprawniony wykaże, że bez takiego zabezpieczenia będzie narażony na szkodę albo inne niekorzystne skutki. Dotyczy to także sytuacji, w której szkoda lub inne niekorzystne następstwa wprawdzie już zaistniały, ale możliwa jest ich dalsza eskalacja. Konieczność odwrócenia szkody lub innych niekorzystnych dla uprawnionego skutków jest szczególnym przejawem interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia. Dlatego też okoliczność ta powinna być zatem zgodnie z art. 730 1 § 1 k.p.c. uprawdopodobniona (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 12 kwietnia 2013 r., sygn. akt I ACz 590/13, LEX nr 1313386, por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 stycznia 2013 r., sygn. akt I ACz 2179/12, LEX nr 1267324, postanowienie Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 9 lutego 2012 r., sygn. akt I ACz 196/12, LEX nr 1267324 oraz A. Jakubecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom II. Art. 730-1217, System Informacji Prawnej LEX, 2019 i A. Marciniak (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom IV. Komentarz. Art. 730–1095 1 , Warszawa 2020).

Należy też mieć na uwadze, że zgodnie z art. 755 § 2 3 k.p.c. w sprawach wymienionych w art. 479 89 sąd oddala wniosek o udzielenie zabezpieczenia, jeżeli został on złożony po upływie 6 miesięcy od dnia, w którym strona lub uczestnik postępowania powziął wiadomość o naruszeniu przysługującego mu prawa wyłącznego.

Należy przy tym mieć na uwadze, że u.z.n.k. nie kreuje praw o charakterze wyłącznym, a jedynie zakazuje określonych zachowań, których dopuszczenie się stanowi delikt, w związku z czym w odniesieniu do roszczeń wywiedzionych z tej ustawy unormowanie z art. . 755 § 2 3 k.p.c. nie znajduje zastosowania.

W niniejszej sprawie uprawniony wezwał obowiązaną do zaniechania naruszeń pismem datowanym na dzień 6 lutego 2023 r. (k. 178-188), co też pozwala na stwierdzenie, że wiedział on o zachowaniu, które postrzegał jako naruszenie przysługujących mu praw z rejestracji wzorów wspólnotowych już w tym dniu. Zważywszy, że uprawniony wystąpił z niniejszym wnioskiem dnia 19 października 2023 r. (data widniejąca na stemplu pocztowym umieszczonym na kopercie, którą nadano wniosek – k. 190), a więc po upływie ponad 8 miesięcy od dnia, w którym najpóźniej mógł powziąć wiedzę o potencjalnym naruszeniu wniosek w zakresie roszczeń opartych na przepisach p.a.p.p. i rozporządzenia tj. pkt. 1 i pkt. 2 podlegał oddaleniu na mocy z art. 755 § 2 3 k.p.c.

Z kolei w zakresie roszczenia z pkt. 3 wniosku, które oparte było na unormowaniach u.z.n.k. wskazać należy, że jego podstawą były te same zdarzenia, z których wywiedziono roszczenia z pkt. 1 i 2 oparte na p.w.p. i rozporządzeniu. Ponadto przedmiotem pisma datowanego na dzień 6 lutego 2023 r. było również wezwanie do zaniechania dopuszczania się na szkodę uprawnionego czynów nieuczciwej konkurencji, jako które uprawniony zakwalifikował wskazane już zachowania.

Pozwala to na stwierdzenie, że uprawniony tolerował zachowania, które traktował jako potencjalne czyny nieuczciwej konkurencji przez okres co najmniej 8 miesięcy, zanim wystąpił z niniejszym wnioskiem. Tym samym w niniejszej sprawie nie zachodzi sytuacja niebezpieczeństwa braku osiągnięcia celu postępowania w postaci konieczności zapewnienia uprawnionemu natychmiastowej ochrony prawnej. Gdyby bowiem zachodziło w stosunku do niego niebezpieczeństwo doznania uszczerbku majątkowego na skutek czynów nieuczciwej konkurencji wystąpiłby on z niniejszym wnioskiem lub powództwem znacznie wcześniej. Skoro zaś uprawniony pomimo wiedzy o potencjalnych czynach nieuczciwej konkurencji zwlekał z podejmowaniem kroków przeciwko naruszycielowi, to tym samym jego zachowanie staje się zaprzeczeniem samej idei zabezpieczenia, jako instytucji przewidzianej w celu przyznania możliwie szybkiej ochrony. (tak też T. Targosz, Zabezpieczenie roszczeń w prawie własności intelektualnej – przesłanki udzielenia i specyfika postępowania, Transformacje Prawa Prywatnego 2019, nr 1, s. 121).

Stąd też nie sposób uznać, aby uprawniony posiadł interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia roszczeń.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w pkt. 1 postanowienia.

Z uwagi na treść rozstrzygnięcia zawartego w pkt. 1 postanowienia należało uznać je za orzeczenie kończące postępowanie w sprawie, co przy uwzględnieniu wprowadzenia modelu kontradyktoryjnego postępowania zabezpieczającego w niektórych sprawach własności intelektualnej od dnia 1 lipca 2023 r., w świetle art. 108 § 1 k.p.c. skutkowało koniecznością orzeczenia o jego kosztach.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w pkt. 2 postanowienia na podstawie art. 98 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Na koszty postępowania obciążające uprawnionego w całości złożyły się wyłącznie koszty zastępstwa procesowego. Obejmowały one kwotę 720 zł tytułem zastępstwa procesowego w zakresie roszczenia z pkt. 1 wniosku na mocy § 8 ust. 1 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1935), kwotę 1680 zł w zakresie roszczenia z pkt. 2 wniosku na mocy § 8 ust. 1 pkt. 19 w/w rozporządzenia, a także kwotę 1680 zł w zakresie roszczenia z pkt. 3 wniosku na mocy § 8 ust. 1 pkt. 19 w/w rozporządzenia.

Podkreślić należy, że powyższe rozporządzenie nie zawiera unormowania określającego stawkę minimalną dla spraw o zwalczanie nieuczciwej konkurencji, stąd też względem zastępstwa w zakresie roszczenia z pkt. 3 należało przyznać wynagrodzenie według stawki właściwej dla sprawy rodzajowo najbardziej zbliżonej sprawie o zwalczanie nieuczciwej konkurencji. Zważywszy, że sprawa o czyn z art. 13 ust. 1 u.z.n.k. jest w największym stopniu zbliżona względem sprawy o naruszenie prawa z rejestracji wzoru przemysłowego należało zastosować stawkę właściwą tego rodzaju sprawom, a więc 1680 zł.

Na koszty postępowania złożyła się również kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa zgodnie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1923 z późn. zm.).

Zatem w sumie powyższe koszty wynoszą 4 097 zł, dlatego orzeczono jak w pkt. 2 postanowienia.

Sędzia Mariusz Witkowski

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Elżbieta Glanda
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Katowicach
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Mariusz Witkowski
Data wytworzenia informacji: